فردیت محمود روحانی ویژگی خاص و متمایزکننده ایشان بود

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، سلمان ساکت، عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد، امروز ۲۹ آبان ماه در برنامه «با یاد روحانی» که به‌مناسبت چهلمین روز درگذشت محمود روحانی، پزشک قرآن‌پژوه در تالار فردوسی مجتمع دکتر علی شریعتی جهاد دانشگاهی برگزار شد، با بیان اینکه محمد روحانی در تمام کارهایش استمرار و سخت‌کوشی داشت، اظهار کرد: ایشان بسیار باهوش، مدبر و مدیر، خلاق و نوآور، مشوق و بذله‌گو بود. صراحت لهجه داشت و چیزی را پنهان نمی‌کرد و گاهی این صراحت لهجه‌اش چنان بود که کسانی که او را به سخن وامی‌داشتند پشیمان می‌شدند. ایشان در تمام کارهایش سخت‌کوشی و استمرار داشت. فردیت خاص ایشان بود که وی را از سایرین متمایز می‌ساخت و این ویژگی انسان‌های بزرگ هم‌چون دکتر علی شریعتی است.

 

وی افزود: ما ۱۶ جلسه سر کلاس درس ایشان می‌نشستیم و وی درس می‌داد و ما می‌خندیدیم و می آموختیم. در لابه‌لای درس نکات و تحربه‌هایی را برای ما به اشتراک می‌گذاشت. جزوات درس دانشجویانش در حاشیه پر از جملات بود. روزی ایشان در کلاس گفت اگر برای هر کاری فقط ۱۰ دقیقه در روز وقت بگذارید شما بعد از ۲۰ سال نفر اول آن در جهان هستید و همیشه تأکید می‌کرد که برای موفقیت باید استمرار داشته باشیم. 

 

عضو هیئت علمی گروه ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: ایشان ساعت ۱۰ شب می‌خوابید و ۳ صبح بلند می‌شد. خانه و محل کار را تبدیل به فضای پژوهشی کرده بود‌. وی بسیار سخت‌کوش بود و از جدیدترین دستاوردهای علمی نمی‌گذشت، مثلا روزی به من گفت کتاب قرآن مورخان را برایم پیدا کن و من برای ایشان صحافی کردم و به وی دادم. آن کتاب، کتاب قطوری در سه جلد بود که ایشان آن را با علاقه می‌خواند و خواندن چنین کتابی که به زبان بیگانه در سه جلد نگاشته شده بود فقط با همت ممکن بود که ایشان داشت.

 

ساکت با تأکید بر ویژگی فردیت محمود روحانی به‌عنوان ویژگی خاص و متمایزکننده ایشان از بسیاری افراد، تصریح کرد: وی همیشه یک فردیت خاصی داشت. فضای دانشگاهی ما امروز متأسفانه مثل یک کارخانه شده است و با آن که عده‌ای با تمایلات مختلف وارد می‌شوند، اما تلاش تمام سیستم در دانشگاه‌ها بر آن است که همه را یک شکل کند، اما تمام آدم‌های برجسته فردیت دارند که ایشان نیز چنین بود. ایشان در تدریس، پژوهش و امور دیگر همین‌گونه بوده است.

 

وی با اشاره به تصمیم قابل احترام ایشان مبنی بر تأکید بر تصمیم کناره‌گیری از سیاست، بیان کرد: وی کسی بود که در سال‌های آغازین انقلاب به سمت وزارت رسید و مورد اعتماد شخصیت‌های برجسته انقلاب بوده است، اما از این حوزه‌ها کنار کشید و تمام عمرش را صرف قرآن کرد و همه این‌ها به دلیل صداقت، راستی و اصول بنیادین مدیریتی بود که در شخصیت وی وجود داشت.

 

عضو هیئت علمی گروه ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه این برکت قرآن است که ما امروز برای تجلیل از وی، گرد هم آمده‌ایم، اظهار کرد: ایشان بسیار قدرشناس بود، از نگهبان تا نیروی خدماتی و همکار و خانواده تشکر می‌کرد. از فرزندانش نیز با افتخار یاد می‌کرد. محمود روحانی به زر و زور و قدرت بی‌اعتنا بود و بسیار در خفا به مستمندان کمک می‌کرد. 

 

ساکت گفت: محمود روحانی به کرامت انسانی توجه می‌کرد، خانواده وی با ذوق سرشار این جمله را بر مزارش نگاشته اند: گذشت عالی‌ترین کرامت‌ انسانی است و اگر کسی به شما ستمی کرد  تنها به خدا پناه ببرید. «تو با خدای خود انداز کار و دل خوش‌ دار

که فهم اگر نکند مدعی خدا بکند». من فکر می‌کنم مسائل پزشکی و مدیریتی ایشان در یک سو و پژوهش‌های قرآنی وی در سویی دیگر قرار دارد، اما چیزی که باید بارها مورد بازخوانی قرار بگیرد قطعاً اخلاق، شخصیت، وقار و متانت وی است.

 

در ادامه حسن حکیم‌باشی، عضو هیئت امنای بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی اظهار کرد: اگر بخواهیم در سه جمله محمد روحانی را معرفی کنیم باید این عناوین را برای وی به کار ببریم؛ بنده صالح خدای رحمان، خادم انسان و عاشق قرآن. اگر حق ایشان بخواهد در همایش‌هایی از این دست ادا شود به نظر من در پنج محور باید بررسی شود. شخصیت و منش علمی، اخلاقی و انسانی استاد، دانش پزشکی، فعالیت‌های سیاسی و انقلابی ، چهارم پژوهشگر قرآن کم‌نظیر و در آخر ادب و اخلاق پژوهشی که الگویی برای نومحققان است.

 

وی درباره اثر بزرگ استاد روحانی، کتاب المعجم المعیاری افزود: کتاب المعجم المعیاری که بسیار از اثر قبلی‌شان مهم‌تر بوده است حاصل تلاش چند ده ساله ایشان بوده است. عمر پربرکت ۹۰ ساله‌شان اگر بیش‌تر هم می‌شد قطعاً بنده معتقدم باز هم در همین صراط حرکت می‌کردند. در واقع اسباب و علل حفظ قرآن شخصیت‌های فداکار و مجاهدی چونان روحانی می‌طلبد که در طول تاریخ تاکنون تلاش فراوانی برای ماندگاری داشته‌اند. تاریخ تدوین علوم، پردازش‌ها و پژوهش‌ها عطف بر این موارد است. 

 

عضو هیئت امنای بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی تأکید کرد: اینکه کسی تلاش کند تا دریابد تعداد الفاظ جلاله قرآن چند تا است و عمر خود را صرف مواردی از این دست کند قطعاً باید گفت که از کارگزاران کلام خدا است. تلاش ایشان برای کتاب المعجم‌المعیاری که به نوعی خود مبانی تحقیق است، درخور توجه است‌. 

 

حکیم‌باشی ادامه داد:  تشکیل آیه، سوره و مصحف، مبانی تاریخی نزول قرآن و... بر تحقیقات روحانی مؤثر بوده است. مباحث تاریخی نزول و نکات دیگر علوم قرآنی به‌عنوان اساس کار ایشان و دسته‌بندی کلی مباحث نزول و مباحث سور آیات نیز از زیرساخت‌های پژوهش‌های ایشان بوده است.

 

وی بیان کرد: علوم قرآنی خود چند دسته است و ما ۱۴ قرائت از آن داریم. صدها کتاب چاپ شده در خصوص اختلاف قرائات داریم که محققان برایتک تک حرکات این حروف زحماتی کشیده‌اند. قرآن یک چهره به هم پیوسته و ترجمه‌های قرآن نیز همین طور است. گاهی یک آیه چند پاراگراف است و آن چه نظر ایشان را جذب کرده بود این بود که تقسیم‌بندی مقاطع مذمومی قرآن چگونه است.

 

 

حکیم‌باشی اظهار کرد: بهره‌وری از پیشرفته‌ترین پژوهش‌های آماری از ویژگی‌های کار ایشان بوده است و کار وی در این حوزه  نخستین بوده است که توانسته در جهان جلب نظر کند‌. ایشان آخرین یافته‌های پژوهش، حتی کوچک‌ترین پژوهش‌های این حوزه را دیده بود. کار تطبيق جداول و نهایتا ارائه مدل و ارائه تحلیل و دسته‌بندی‌های علمی نیز از دیگر ویژگی‌های کار ایشان است. وی  افق پژوهش‌های خود را فرازمانی و فرامکانی می‌دید ومخاطب خود را همه جهان اسلام و غیر اسلام می‌دید.