زندگی حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س)؛ نقشه راهی برای خانواده

 

یاراحمدی اظهار کرد: بیشتر رخدادهایی که در خانه حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س) اتفاق افتاده، در واقع به‌عنوان سنت پیامبر(ص) و الگویی برای سبک زندگی خانوادگی در نظر گرفته می‌شود. برای  بهره بردن بیشتر از این الگوها ما نیازمند گفت‌وگو درباره ابعاد مختلف شخصیت معصومين در متن زندگی انسانی آنها هستیم و لازم است افراد متخصص، این الگوها را متناسب با شرایط، نیازها و سبک زندگی معاصر تبیین و بازخوانی کنند.

 

 

وی ادامه داد: در زندگی مشترک حضرت زهرا و امیرالمؤمنین هیچ‌کس در سایه دیگری محو نمی‌شود و وقتی امیرالمؤمنین(ع) می‌فرمایند به خدا سوگند هرگز فاطمه را به خشم نیاوردم و او را به هیچ کاری مجبور نکردم .....یعنی زندگی مشترک با احترام به هویت مستقل یکدیگر و در عین حال هماهنگی در باور  و هدف شکل می‌گیرد. برخی روایت‌ها از زندگی حضرت زهرا(س) و حضرت علی(ع) برای من بسیار جالب توجه‌اند و یکی از این روایت‌ها، داستان ازدواج این دو بزرگوار و دیگری استقلال در آغاز زندگی مشترک است.

 

یاراحمدی گفت: حضرت زهرا(س) به سبب اینکه دختر پیامبر(ص) بودند و شخصیت والایی داشتند، خواستگاران فراوانی از میان شخصیت‌های اجتماعی و سیاسی برجسته آن دوران داشتند. نکته قابل توجه این است که در تمام روایات مرتبط، وقتی کسی از پیامبر(ص) تقاضای ازدواج با حضرت فاطمه(س) را مطرح می‌کرد، پیامبر می‌فرمودند: «به دخترم خواهم گفت و پس از آن، به شما پاسخ خواهم داد.» که این امر بیانگر آن است که رأی و استقلال حضرت فاطمه(س) برای پیامبر(ص) اهمیت ویژه‌ای داشته است. حتی زمانی که امام علی(ع) نیز خواستگاری کردند، با وجود اینکه پیامبر (ص) می‌دانستند ایشان شایسته‌ترین فرد برای حضرت زهرا(س) هستند، باز هم نظر دختر خود را جویا شدند.

 

این پژوهشگر مطالعات زنان و خانواده بیان کرد: تقسیم نقش‌ها در زندگی حضرت زهرا(س) و امام علی(ع) با تفاهم بود نه تحمیل.  در امور خانه با پیامبر(ص) مشورت می‌کردند تا به تفاهمی دوطرفه برسند و هرگز کاری را به اجبار بر دوش یکدیگر نمی‌گذاشتند. این نکته بسیار آموزنده است، چراکه در زندگی‌های امروزی کمتر شاهد چنین تعاملی هستیم. پیامبر(ص) نیز همراه با احترام به استقلال فکری ایشان، پاسخ می‌دادند.

 

 

یاراحمدی افزود: اگرچه تاریخ، مطالب نسبتاً محدودی در مورد شخصیت حضرت زهرا(س) نقل کرده است و اغلب گزارش‌های موجود مربوط به دوران پس از رحلت پیامبر(ص) و دفاعیات ایشان از حق امام علی(ع) است، اما استقلال رأی ایشان در زندگیشان بسیار قابل توجه است.

 

وی گفت: پس از رحلت پیامبر(ص)، حضرت زهرا(س) برای حمایت از ولایت امام علی(ع) تلاش‌های فراوانی کردند؛ از گفتگو و مطالبه مسالمت‌آمیز گرفته تا اعتراض، گریه‌های معنادار و در نهایت سکوتی پرمفهوم. یکی از موارد  همدلی و استقلال ایشان را می‌توان در درخواست تعدادی از صحابه از امیرالمؤمنین برای عیادت از حضرت زهرا (س)مشاهده‌ کرد. زمانی که  امام علی(ع) فرمودند: «بگذارید از خود ایشان اجازه بگیرم.» و هنگامی که اجازه خواستند، حضرت زهرا(س) پاسخ دادند: «این خانه، خانه توست» که این واقعه، بیانگر نهایت احترام متقابل و رسمیت یافتن جایگاه حضرت زهرا(س) در کانون خانواده است.

 

 

 

یاراحمدی بیان کرد: از دیگر نکات شایان توجه این است که پیامبر(ص)، با وجود مقام والای خود، در برخی موارد با حضرت زهرا(س) مشورت می‌کردند، همچنین، در نقل‌هایی آمده که امام علی(ع) مسئولیت امور دشوار خانه را خود بر عهده می‌گرفتند و حتی فرزندانشان را نیز در برخی امور مشارکت می‌دادند تا حضرت زهرا(س) فرصتی برای خلوت و آرامش داشته باشند. اگر مردان امروز نیز به این نکته توجه داشته باشند، حال روحی همسرانشان بهبود خواهد یافت و تأثیر مثبتی در زندگی آنان مشاهده خواهد شد.

 

پژوهشگر مطالعات زنان و خانواده ادامه داد: در عصر حاضر، مشاهده می‌شود که برخی دختران بدون تأمل کافی، وارد مسیر مادری می‌شوند و این در حالی‌ است که لازمه مادریِ خوب و موثر، رابطه‌ متعادل و سالم همسران است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بسیاری از چالش‌های فرزندان ریشه در عدم هماهنگی و کیفیت پایین رابطه والدین دارد.

 

یاراحمدی بیان کرد: در گفت‌وگوهایی که با دانشجویانم دارم، متوجه می‌شوم بسیاری از مفاهیمی که در ذهن آنها شکل گرفته، با آموزه‌های دینی تفاوت دارد. من وقتی با دانشجویان وارد گفت‌وگو می‌شوم و نظراتشان را می‌شنوم این است که همه ما به‌صورت فطری به‌دنبال رشد و تعالی هستیم، هرچند مصادیق این رشد ممکن است میان افراد متفاوت باشد و خوشبختانه، در جریان گفت‌وگو، بسیاری از جوانان آمادگی پذیرش و بازنگری دارند.

 

 

وی افزود: با آنکه دین اسلام تأکید فراوانی بر مقوله زوجیت دارد و این نیاز در فطرت انسان نیز نهفته است، اما هیچ‌گاه ازدواج را مسیر اجبار ندانسته است. رشد و تعالی از مسیرهای مختلفی امکان‌پذیر است. حضرت معصومه(س) نیز به رشد کامل معنوی رسیدند، در حالی که هیچ‌گاه ازدواج نکردند، بنابراین، وقتی گفته می‌شود که «با ازدواج نیمی از دین کامل می‌شود»، به این معنا نیست که صرفاً با عقد نکاح، نیمی از دینداری تحقق یافته است. یا هنگامی که می‌فرمایند «ازدواج موجب آرامش است»، باید دانست که اگرچه برخی نیازها در ابتدای مسیر تأمین می‌شوند، اما آرامش حقیقی در طی کردن آگاهانه این مسیر حاصل می‌شود.

 

پژوهشگر مطالعات زنان و خانواده گفت: دین به ما می‌آموزد که اگر مسیر ازدواج را آگاهانه و با درک صحیح انتخاب کنیم، شتاب و کیفیت رشد فردی و معنوی‌مان افزایش خواهد یافت.