صبر؛ از مهم‌ترین صفات مؤمنان
صاحب تفسیر مشکاة با بیان اینکه صبر، از مهم‌ترین صفات مؤمنان است که در قرآن و روایات بارها به آن توصیه شده است، گفت: صبر یعنی توانایی کنترل نفس و ایستادگی در برابر مشکلات، سختی‌ها و ناملایمات زندگی، بدون آنکه دچار یأس، ناامیدی یا گناه شویم.
به گزارش ایکنا از خراسان‌رضوی، محمدعلی انصاری، صاحب تفسیر مشکاة و مفسر قرآن کریم، امروز، ۲۴ تیرماه، در نشست مجازی با موضوع «سرانجام استهزاگران و زیبایی پاداش صابران»، اظهار کرد: خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: «إِنَّهُ كَانَ فَرِيقٌ مِنْ عِبَادِي يَقُولُونَ رَبَّنَا». این خطاب، خطاب سخت و تند به گروهی از انسان‌هاست که مانند سگ‌ها و گرگ‌های درنده رفتار می‌کنند. باید تأکید کرد به دلیل حساسیت موضوع، اگر این سخن از امیرالمؤمنین(ع) نباشد، بسیاری از کلمات و تعبیرات آن جرئت بیان ندارد. آن بزرگوار فرمودند دنیا برای کسانی که حقیقتاً مقصد و غایت زندگی‌شان است، مانند جسد مردار و تلی از فساد است؛ «دنیا جیفة و مردار گندیده» است.
وی ادامه داد: کسانی که نه هدفی دارند، نه فلسفه و غایتی، نه فردایی و نه خدایی می‌شناسند؛ آنان که تنها هم و غم‌شان خوردن، بلعیدن، چریدن و دریدن است، طالب دنیا جز همان سگ‌ها و گرگ‌ها نیستند. امام(ع) فرمودند که این‌ها کسانی‌اند که صورت انسان را دارند اما قلبشان حیوانی است. گاه امام این افراد را «سگ‌های عوعوکننده» و «گرگ‌های درنده» می‌نامد، هرچند ظاهری آراسته و انسانی دارند، با لباس‌های مرتب و حتی ادکلن و آرایش، اما باطنشان وحشی و خطرناک است.
صاحب تفسیر مشکاة و مفسر قرآن کریم بیان کرد: حال خداوند می‌فرماید: «إِنَّهُۥ كَانَ فَرِيق مِّنۡ عِبَادِي يَقُولُونَ رَبَّنَآ»، این گروه از بندگان من در دنیا پیوسته خدا را می‌خواندند و می‌گفتند: «ربنا آمنّا»، ما به تو ایمان آوردیم؛ علماً و عملاً ایمان داشتند، نه فقط زبانی. آن‌ها خدا را طلب می‌کردند و از او غفران و رحمت می‌خواستند: «فَاغْفِرْ لَنا وَ ارْحَمْنا وَ أَنْتَ خَیْرُ الرَّاحِمینَ». این بندگان مؤمن، حقیقتاً «عبادی» بودند، بندگانی که مستحق این عنوان بودند.
انصاری افزود: خداوند در ادامه این‌طور می‌فرماید که: «اما شما، ای گرگ‌های زمانه! با این بندگان مؤمن چه کردید؟ «فَاتَّخَذْتُمُوهُمْ سِخْرِيًّا»، آن‌ها را به سخره گرفتید و اسیر و زیر چنگال قدرت خود قرار دادید. واژه «سخری» در قرآن دو معنا دارد؛ یکی «تسلط و چنگ انداختن» بر کسی و دیگری «استهزاء و تمسخر.» شما این‌ها را نه تنها زیر چنگ قدرت بردید و لگدمال کردید، بلکه عقاید، ایمان، اخلاق و حقیقت دینشان را به استهزاء گرفتید، به تمسخر و خنده وا داشتید و آن‌ها را عقب‌مانده و خرافاتی خواندید.
وی گفت: در دنیای امروز نیز می‌بینیم چگونه این رفتار ادامه دارد؛ در فضای مجازی که هرکس هر ادعایی دارد و هیچ پشتوانه و مستندی بررسی نمی‌شود، حقایق الهی را تمسخر می‌کنند و هیچ حساب و کتابی بر آن نیست. این رفتار مذموم از دوران قدیم تا امروز ادامه داشته و اکنون به اوج خود رسیده است.
صاحب تفسیر مشکاة و مفسر قرآن کریم بیان کرد: خداوند می‌فرماید که شما حتی «ذكرنا» را از خودتان بردید؛ یاد و ذکر خدا را از جان و دل خود پاک کردید و هیچ اثری از خدا در وجودتان نماند. این نهایت شقاوت و تاریکی است که بر انسان غالب شود و او را از مسیر حق منحرف سازد.
انصاری افزود: خداوند در آیه‌ای دیگر می‌فرماید: «إِنِّي جَزَيْتُهُمُ الْيَوْمَ بِمَا صَبَرُوا أَنَّهُمْ هُمُ الْفَائِزُونَ؛ من امروز آنان را در برابر صبری که نسبت به مسخره و خنده شما کردند، پاداش دادم که همه آنان کامیابند.» اینجا نکته بسیار لطیف و زیبایی وجود دارد که خداوند می‌فرماید: من خودم به این بندگان صابر و مؤمن، پاداش می‌دهم. این پاداش، مستقیماً از سوی خداوند است و بدون هیچ واسطه‌ای است. در دنیای ما نعمت‌ها معمولاً به واسطه عوامل و اسباب مختلف به انسان‌ها می‌رسد، اما در عالم آخرت خداوند شخصاً پاداش را به بندگان می‌دهد.
وی بیان کرد: صبر، از مهم‌ترین صفات مؤمنان است که در قرآن و روایات بارها به آن توصیه شده است. صبر یعنی توانایی کنترل نفس و ایستادگی در برابر مشکلات، سختی‌ها و ناملایمات زندگی، بدون آنکه دچار یأس، ناامیدی یا گناه شویم. این صبر در سه حوزه اصلی نمود پیدا می‌کند.
صاحب تفسیر مشکاة و مفسر قرآن کریم در ادامه گفت: نخست، صبر در برابر بلایا و مصائب طبیعی مانند بیماری، فقر، مرگ عزیزان و مشکلات اجتماعی که انسان‌ها را در زندگی روزمره تهدید می‌کند. دوم، صبر در انجام عبادات و وظایف دینی که نیازمند استمرار، پشتکار و مبارزه با کاهلی نفس است. سوم، صبر در برابر وسوسه‌ها و امیال نفسانی که انسان را به سمت گناه و خطا می‌کشاند و تنها با اراده قوی و توکل به خدا می‌توان در برابر آن مقاومت کرد. مؤمن واقعی کسی است که در این سه عرصه صبر پیشه کند و به این ترتیب، خداوند پاداشی بزرگ به او عطا می‌کند و او را «فائز» و رستگار می‌گرداند.
انصاری گفت: در نهایت، خداوند در قرآن می‌فرماید: «إنهم الفائزون»، این‌ها همان کسانی هستند که به فوز و رستگاری حقیقی رسیده‌اند، کسانی که به واسطه صبر و ایمانشان، سعادت واقعی را کسب کرده‌اند.
انتهای پیام
