علی باغدار دلگشا:
کتاب «از صحن دانشگاه تا خط مقدم»؛ روایتی از قلب‌های مأنوس با شهدا
نويسنده کتاب «از صحن دانشگاه تا خط مقدم» اظهار کرد: بسیاری از بزرگانی که در دوران جنگ در جبهه‌‌ها حضور داشتند، در سینه‌های خود روایات پنهانی از دوران جنگ دارند که برای بررسی این موضوع لازم است به آنها پرداخته شود.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، علی باغدار دلگشا، نويسنده کتاب «از صحن دانشگاه تا خط مقدم» در جلسه رونمایی از این کتاب که امروز، هفتم مهرماه در مرکز اسناد و مفاخر دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: بسیاری از بزرگانی که در دوران جنگ در جبهه‌‌ها حضور داشتند، در سینه‌های خود روایات پنهانی از دوران جنگ دارند که برای بررسی این موضوع لازم است به آنها پرداخته شود و لذا ما بر آن شدیم تا کار تدوین این کتاب را شروع کنیموی افزود: در این زمینه کارهای فراوانی انجام داده‌ایم و ابتدا شروع به لیست‌بندی از کارکنان، اساتيد و دانشجویانی کردیم که مربوط به دانشگاه فردوسی مشهد می‌شدند و در این زمینه بیش از ۴۰ ساعت مصاحبه تصویری و ۶۰ ساعت مصاحبه صوتی انجام داده‌ایم. بعد از تدوین اولیه، کار اصلی استخراج نقاط تکراری، متناقض و دارای نقص از این مصاحبه‌ها بود که دشواری کار در واقع از همین جا آغاز می‌شد و نیازی که در این جا مطرح بود مصاحبه‌های دیگری در خصوص شکل‌گیری نهاد‌هایی در دانشگاه مثل وزارت جنگ بود که البته مورد بعد راستی‌آزمایی این موارد بود و در این میان مسئله تأیید نویسندگان هم لازم بود تا در نهایت به مرحله خوانش نهایی برسد.
وی در خصوص مطالب عنوان‌شده در کتاب مذکور بیان کرد: این کتاب در دو فصل تنظیم شد که هر دو فصل شامل موارد متعددی می‌شود، مثلاً فصل دوم شامل روایت‌هایی است که از ۲۲ تاریخ شفاهی گرفته شده و یکی از محورهای مهم این بحث استخراج ۳۹ مدخل موضوعی است، مثلاً کنگره شعر جنگ که دانشگاه مشهد متولی آن هست یا گروه امدادگران عاشورا که در دانشگاه مشهد وجود دارد و یا این که کارگاه تولید کنسرو که برخی از اساتید کنشگری می‌کردند و شب‌ها در آن مکان می‌خوابیدند تا تولید غذا برای جبهه داشته باشند.
رئیس اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی دانشگاه فردوسی مشهد در پایان به نقش نهاد دانشگاه در بررسی مسائل مربوط به شهدا پرداخت و گفت: کتاب مذکور نشان می‌دهد که نهاد دانشگاه در قامت یک نهاد مسئول و کنشگر مثل جنگ دوازده روزه توانسته است ایفای نقش کند و همه این‌ها نشان‌دهنده آن است که نهاد دانشگاه به پاسداری از اسلام و ایرانیت به پا می‌خیزد و در حاشیه نمی‌ماند. من نیز خوشحالم که به‌عنوان یک عضو کوچک دانشگاه مشهد در این کار شرکت داشته‌ام و هم‌چنین از تمام کسانی که در استخراج مطالب و خوانش کمک کرده‌اند تشکر می‌کنم.
در ادامه حسین افخمی، استادیار مدیریت اسلامی پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد ضمن درود به شهدای جنگ تحمیلی و جنگ دوازده روزه اظهار کرد: خدا را شاکرم که این توفیق را داشته‌ام در حیات و زندگی شهدا در دوران دانشگاه بررسی و مطالعه داشته باشم. در اصل وقتی برای شهدا کار می‌کنیم حس درونی‌مان عوض می‌شود و همین عامل یک انگیزه مهم برای من بود تا این کار را شروع کنم، البته لازم به ذکر است که پیشکسوتان این اثر را شروع کردند و ما نیز در تلاش هستیم تا این کار را برای دانشگاه به انجام برسانیم. البته بنده قبلاً هم در محور فرهنگی اجتماعی فاعلیت در زمینه مداخل انجام می‌دادم و در این زمينه از دانشگاه علوم پزشکی هم استمداد و کمک گرفته‌ایم تا از تجربیات آنها نیز استفاده کرده باشیم.
افخمی با بیان اینکه تاکنون در زمینه شهدای دانشگاه جلسات متعددی برگزار کرده‌ایم، تصریح کرد: ما در کل دانشگاه فردوسی ۲۳۹ شهید داشته‌ایم و تمام آنها را مورد بررسی قرار داده‌ایم، اگر چه این عدد هنوز بین دانشگاه علوم پزشکی و دانشگاه فردوسی مورد اختلاف است، اما نکته مهم آن بود که تلاش ما از ابتدا بر این بوده است که دانشجوها را درگیر این ماجرا کنیم تا آنها نیز این حالت روحانی و معنوی را درک کنند و بتوانیم مسئله شهدا را به نسل جوان دانشجو آموزش بدهیم.
استادیار مدیریت اسلامی پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد هم‌چنین بیان کرد: در ارتباط با شهدا دو گروه کار را شروع کردند و کار مداخل شهدا را دست گرفتند و خدا را شاکریم که توانسته‌ایم این کار را آماده کنیم. در زمینه مقالات نیز باید گفت که مقالات دور اول برگشت خورد و پس از آن داوری اولیه شد، البته برای کسانی‌که این کار را شروع کرده‌اند دوباره دوره‌هایی برگزار شده است، به‌گونه‌ای که اصلاحات دوباره در روند داوری قرار گرفته است.
وی با تأکید بر این که از ۲۳۹ مدخل موجود تاکنون ۲۰۴ مدخل تصویب شده است، اظهار کرد: تمام این‌ها مربوط به کسانی است که در آن دوران عضو دانشگاه فردوسی بوده‌اند، چرا که اسم کسانی را که فارغ التحصیل شده‌اند در این مداخل نیاورده‌ایم.
افخمی با بیان این که ما بعد از دانشگاه تهران بیش ترین شهید را در دانشگاه در دوران دفاع مقدس داشته‌ایم، افزود: البته در جنگ دوازده روزه شهید نداشته‌ایم و در این مورد دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه تهران پیشتاز بوده‌اند. برخی ار شهدا پرونده‌هایشان ما را قانع نمی‌کند و چون ارتباط مستقیم با خانواده‌ها نداریم، سایتی را طراحی کرده‌ایم و برخی مداخل را در آن بارگذاری کرده‌ایم و البته بر آنیم تبلیغاتی داشته باشیم تا همه بتوانند مشاهده کنند، لازم به ذکر است که اگر کسی سند اضافه‌تری داشته باشد نیز می‌تواند بارگذاری کند.
استادیار مدیریت اسلامی پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه یکی از بخش‌های دانش‌نامه مداخل موضوعی است، بیان کرد: این مداخل موضوعی شامل مواردی هم‌چون این که اعزام نیرو به چه شکل بوده است، می‌شود که برای تسهیل این کار شروع به کشف مدخل و مصاحبه با پیشکسوتان کرده‌ایم و تأکید بر این است که مصاحبه‌ها را به‌صورت تصویری انجام بدهیم که جای آن دارد از دکتر دلگشا و دکتر رضوی که در این کار ما را مساعدت کرده‌اند، تشکر کنم.
وی در پایان ضمن امیدواری به برقراری سایت مربوط به شهدا، گفت: تمام این موارد در قالب تاریخ شفاهی در کتاب مذکور انجام گرفته است و من همین جا از حضار می‌خواهم اگر مطلب و نکته‌ای دارند کمک کنند تا اعتبار کار بالاتر برود.
در ادامه حسین فتاحی معصوم، استاد پیشکسوت علوم پزشکی مشهد و معاون جنگ وزارتخانه در دوران دفاع مقدس اظهار کرد: در زمان طاغوت بسیاری از اساتید دانشگاه انسان‌های وارسته و بزرگی بوده‌اند و برخی زمین‌ها را برای فعالیت‌های علمی به دانشگاه اختصاص دادند. من نیز به‌عنوان یکی از اعضای علمی دانشگاه توصیه می‌کنم همه ما نگاه‌مان را قوی و برجسته کنیم تا بتوانیم برای نسل آینده چیزهای ارزشمندی را به یادگار بگذاریم.
وی با اشاره به دشواری‌های امور فرهنگی تصریح کرد: تمام انبیا در طول تاریخ انتسابی بوده‌اند، مثلا حضرت نوح(ع) به‌مدت ۹۵۰ سال پیغمبری کرد، اما همسر و فرزندش نهایتاً هدایت نشدند و این نشان‌دهنده سختی کار فرهنگیپ در تمام دوران‌هاست.
فتاحی معصوم با تأکید بر اینکه قانون اساسی ما مترقی‌ترین قانون در دنیا است، بیان کرد: در قانون اساسی ما برعکس قانون اساس آمریکا، رئیس‌جمهور حق وتو ندارد، در کشور ما ولایت فقیه در رأس کار است و قوای سه‌گانه فعال هستند و به همین سبب دنیا فقط با شخص رئیس جمهور طرف نیست.
استاد پیشکسوت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تأکید بر اینکه فرهنگ شیعی در دنیا هیچ‌زمان حکومت نکرده است، اظهار کرد: در دوران امام علی(ع) یک کودتای سیاسی اتفاق افتاد و در نهایت ایشان خانه‌نشین شدند و این دلیلی بر آن است که اجازه ندادند فرهنگ شیعی حاکم شود.
وی در خصوص خاطراتی که از دوران دفاع مقدس تجربه کرده است، ادامه داد: در آن زمان در دانشگاه علوم پزشکی ۱۰ گروه تشکیل دادیم تا به جبهه اعزام شویم و من در آن دوره جزو سه گروه اول بودم. ما به سرپل ذهاب رفتیم، اما هیچ امکانات پزشکی در آنجا وجود نداشت. مدرسه‌ای که در آن فعالیت می‌کردیم دارای کف شنی بود و نیمکت‌هایش در حکم تخت بیمارستان بود و با همه این موارد با لطف الهی و جان‌فشانی شهیدان عزیز توانستیم کاری کنیم تا کشور از دست نرود.
فتاحی معصوم هم‌چنین گفت: در حال حاضر این شرایط به همین شکل است و دنیا نمی‌خواهد تفکر شیعی حاکم شود و البته ما امیدواریم با ظهور امام زمان(عج) این اتفاق بیفتد، چرا که فرهنگ غنی‌ای داریم و تاریخ ما پر از شاعران و بزرگانی هم‌چون سعدی است و باید به گذشته پرافتخار خود ببالیم.
استاد پیشکسوت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تأکید بر اینکه دانشگاه باید از بعد علمی هم روی دین کار کند، تصریح کرد: البته در حال حاضر مسائل علمی قرآن دارد کشف می‌شود و دانشگاه در مسیر کار کردن علمی بر مسائل دینی است و امیدواریم بتوانیم این مسیر را با سهولت بیش‌تری طی کنیم.
وی در خصوص فعالیت‌های فرهنگی مربوط به شهدا در دانشگاه فردوسی مشهد، افزود: برخی از این موارد را بنده در کتابی نوشته و به تهران منتقل کرده‌ام و اکنون سند آن موجود است. یکی از این شهدا که بر روی زندگینامه وی کار کرده‌ایم برادر خانمم بوده است که وی از شهدای تکنسین در دانشگاه بود که دوره چریکی در فلسطین دید و نهایتاً در هویزه در تاریخ ۱۶ دی ماه به شهادت رسید.
فتاحی معصوم در پایان با اشاره به تحلیل از مقام شهدای دانشجو گفت: من در جلساتی که در این زمینه در تهران داشته‌ایم پیشنهاد دادم که تاریخ ۱۶ دی ماه به‌عنوان روز دانشجوی جبهه معرفی شود، چرا که این بچه‌ها گمنام هستند و لازم است از آنها تجلیل رسمی انجام گیرد.
انتهای پیام 
