حضرت معصومه(س)؛ بانوی علم و شفاعت در مکتب اهل‌بیت(ع)
حجت‌الاسلام والمسلمین حسین ابراهیمی گفت: حضرت معصومه(س) بانویی فرهیخته و پاکدامن از خاندان اهل‌بیت(ع) هستند که به‌سبب مقام علمی، معنوی و کرامت والای خویش جایگاهی ممتاز در تاریخ تشیع یافته‌اند؛ بانویی که نه‌تنها در پرورش علمی و فرهنگی نقش‌آفرین بودند، بلکه به‌عنوان «کریمه اهل‌بیت» از مقام شفاعت برای شیعیان نیز برخوردار شدند.
حضرت معصومه(س) از زنان پاک و وارسته‌ای است که در تاریخ اسلام نقش مفید و مهمی را ایفا کرده‌است؛ ایشان خواهر گرامی امام رضا(ع)، امام هشتم شیعیان می‌باشند که بسیار به برادر بزرگوارشان وابستگی داشتند و از محضر ایشان کسب دانش می‌کردند.
حضرت معصومه(س) از زنان برجسته‌ای هستند که در تاریخ اسلام در مکتب اهل‌بیت پرورش و تعلیم یافتند و مقامی بسیار والاتر از بسیاری از مردان زمان خود داشتند؛ شخصیت برجسته علمی و فرهنگی ایشان خود جای بحث فرادان دارد. صفت معصومه از این جهت برای حضرت معصومه(س) به کار رفته است که ایشان آیینه تمام‌نمای عصمت و پاکی بودند و به همین سبب است که از شفاعت‌کنندگان روز جزا نیز هستند 0و احادیث متعددی درباره ثواب زیارت حضرت معصومه(س) در قم بیان شده است.
به مناسبت وفات حضرت معصومه(س) و اهمیت جایگاه علمی و فرهنگی ایشان، خبرنگار ایکنای خراسان رضوی گفت‌و‌گویی با حجت‌الاسلام والمسلمین حسین ابراهیمی انجام داده است که در ادامه می‌خوانیم؛
ایکنا- حضرت معصومه (س) چه نقش فرهنگی و علمی در تاریخ تشیع داشته‌اند؟
در خصوص هجرت حضرت معصومه(س) از مدینه به قم در کتاب‌های تاریخ و کتب علما مطالب مختلفی بیان شده است مثلا یکی از موضوعاتی که دور از ذهن هم نیست و ابتدا به ذهن می‌آید، وابستگی حضرت معصومه(س) به برادرشان حضرت علی‌بن‌موسی الرضا(ع) است که نقل شده است. در سن 10سالگی ایشان پدر بزرگوارشان امام موسی کاظم(ع) را از دست دادند و به برادر بزرگوارشان امام رضا(ع) بسیار وابسته‌تر شدند که این مسئله چندان دور از ذهن هم نیست. حضرت معصومه(س) یکی از بانوان پرفضیلت تاریخ اسلام هستند که از محضر امام رضا(ع) کسب دانش می‌کردند و یکی از موضوعاتی که حتما باید از آن یاد کنیم این است که اسلام و تاریخ اسلام زنانی هم‌چون حضرت معصومه(س) را در خود پرورش داده است که در زمان خود مقامشان از مردان برتر و بالاتر بود و این از زیبایی‌های دین اسلام است که مقام زنان پرفضیلت را حتی از سایر اهل زمانشان بالاتر می‌داند و امیدواریم افرادی که اسلام را متهم به زن‌ستیزی می‌کنند از این مطالب آگاه شوند؛ نکته دیگر این است که در بعضی تواریخ نقل شده است امام رضا(ع) نامه‌ای به حضرت معصومه(س) نوشتند و به خاطر شرایط خوبی که آن روزگار در خراسان داشتند، حضرت معصومه(س) به سمت قم آمدند. در اصل آن زمان سادات و علوی‌ها شرایط خوبی داشتند؛ اگر چه دسیسه‌ها و سخت‌گیری‌های مامون باعث آزار آنان می‌شد.
ایکنا- چرا حضرت معصومه (س)، با وجود اینکه از معصومین و جزو اهل‌بیت نیستند را «کریمه اهل‌بیت» می‌نامند؟
در بین خانواده اهل‌بیت، اهل‌بیت را معصوم می‌دانیم و زنانی که در خانواده اهل‌بیت هستند، قطعا افرادی پاکیزه و پارسا هستند اما با این وجود تنها شخصی که به اسم معصومه معروف شده است، دختر امام کاظم(ع) و شخص فاطمه معصومه(س) که امام رضا(ع) این کلمه را در مورد ایشان به کار بردند و در روایتی فرمودند من زار المعصومه بقم کمن زاره که در همین روایت امام(ع) کلمه معصومه را برای ایشان به کار بردند که این با توجه به این که نام مبارک ایشان فاطمه بوده است، یک صفت محسوب می‌شود؛ لقب و صفت معصومه به معنای شخصی که پاک و منزه از اشتباه و خطا و معصیت است را شامل می‌شود. امام رضا(ع) از روی گزاف و تعارف این را به کار نمی‌برند و هم‌چنین ایشان در این روایت فرموده‌اند که هر کس ایشان را در قم زیارت کند، انگار من را زیارت نموده است. حضرت معصومه(س) در مرکز و اوج پاکی قرار داشت و به همین سبب لقب و اسمی که ما درباره امامان خود به کار می‌بریم درباره ایشان نیز به کار می‌رود و این عظمت جایگاه ایشان و پاکدامنی‌شان را می‌رساند.
ایکنا- نمونه‌هایی از کرامات و فضیلت‌های حضرت معصومه (س) را بیان کنید.
حضرت معصومه(س) شباهت‌هایی به مادرشان حضرت فاطمه زهرا(س) دارند و به همین سبب گفته می‌شود که اگر قبر حضرت فاطمه(س) مخفی است، قبر حضرت معصومه(س) می‌تواند جایگزینی برای آن باشد که در کلام بزرگان هم این کلمه آمده است: «کسانی که دوست دارند قبر مادرمان فاطمه(س) را زیارت کنند، به زیارت حضرت معصومه(س) در قم بروند.»
از جمله شباهت‌ها میان این دو بانو مقام علمی، پاکی و فضیلت بوده است چرا که امام کاظم(ع) دختران دیگری هم داشته‌اند اما هیچ کدام به فضیلت این بانوی بزرگوار نبودند که نکته‌ای که در این باره وجود دارد آن است که پیامبر (ص) جمله‌ای درباره حضرت معصومه(س) دارند که می‌فرمایند: «فداها ابوها» پدرش به فدای وی شود. درباره حضرت معصومه(س) نیز باید بگوییم که ایشان پدر خود را در 10 سالگی از دست داد، اما زمانی که پدرشان زنده بود عده‌ای از شیعیان از شهرهای مختلف می‌آمدند و سوالات خود را از امام معصوم می‌پرسیدند و روزی افرادی نزد امام کاظم(ع) می‌آیند، اما حضرت در سفر بودند و آن افراد برای امام نامه می‌نویسند، اما در این میان حضرت معصومه(س) در منزل بودند پاسخ این نامه‌ها را می‌نویسند. این افراد خوشحال می‌شوند و در مسیر بازگشت با امام کاظم(ع) روبه رو می‌شوند و مسئله را به حضرت می‌گویند و ایشان از شدت شعف سه بار از عبارت «فداها ابوها» استفاده می‌کنند و این شعف ایشان از مقام علمی حضرت معصومه(س) است که علم لدنی و خاص ایشان را می‌رساند و عجیب‌تر آن که این در سن 6 سالگی ایشان رخ داده است. وجود حضرت معصومه(س) در کشور ما بزرگ‌ترین حوزه علمیه را پدید آورده است و مردم ایران از معنویت و مقام ایشان بهره می‌برند. مقام شفاعت که درباره حضرت زهرا(س) در صحرای محشر وجود دارد، درباره حضرت معصومه (س) نیز از زیارتنامه ایشان که از کلام معصومین رسیده است که ایشان هم مقام شفاعت دارند. البته در منابع نقل شده است که ایشان این مقام را دارند که حتی تمام شیعیان را شفاعت نمایند.
درباره مقام شفاعت حضرت معصومه(س) امام صادق(ع) فرموده‌اند: «الا وان قم الکوفه الغیره، الا ان الجنه ثمانیه ابواب، ثلاثه منها الی قم، نقبض فیها امراه هی من ولدی و اسمها فاطمه بنت موسی، و تدخل بشفاعتها الجنه باجمعهم؛ قم کوفه کوچک است و بهشت هشت در دارد، سه در از آنها به روی قم باز است و بانویی از فرزندان من در آن جا دفن خواهد شد که فاطمه دختر موسی نام دارد و با شفاعت وی همه شیعیان وارد بهشت می‌شوند». شفاعت جمیع شیعیان مقام والایی است که به اشخاص عادی، اعطا نمی‌شد. چنانکه فراز پایانی زیارتنامه حضرت معصومه(س) طبق نقل امام هشتم(ع) به این حقیقت اشاره دارد: «یا فاطمه اشفعی لی فی الجنه فان لک عندالله شان من الشان.»
انتهای پیام
