شعر رضوی، شاخة بزرگی از شعر فارسی است
سعيد بيابانكی، طنزپرداز، منتقد، نويسنده و شاعر اشعار مذهبی، اجتماعی، انتقادی، دفاع مقدّس و انقلاب اسلامی است. می‌گويد: «در مدّت سی سال فعاليت در عرصة شعر و ادبيات، هشت مجموعة شعر منتشر كرده است».
به گزارش خبرگزاری بين‌المللی قرآن(ايكنا) شعبه خراسان رضوی، به نقل از روابط عمومی و امور بين‌الملل سازمان سعيد بيابانكی، طنزپرداز، منتقد، نويسنده و شاعر اشعار مذهبی، اجتماعی، انتقادی، دفاع مقدّس و انقلاب اسلامی است. می‌گويد: «در مدّت سی سال فعاليت در عرصة شعر و ادبيات، هشت مجموعة شعر منتشر كرده است». «رد پای برف»، «نيمی از خورشيد»، «نه ترنجی نه اناری»، «سنگ‌چين»، «باغ دوردست»، «نامه‌های كوفی»، «جامه‌دران» و «مهمان خراسان»، نام‌های اين آثار است. ساكن تهران است؛ اما اهل اصفهان. «زنده‌رود» او سال‌هاست كه مهمان كتاب فارسی دوم راهنمايی است و نوجوانان اين سرزمين، آن را زمزمه می‌كنند. «سنگ‌چين»، برگزيدة هشتمين دورة كتاب فصل؛ «نامه‌های كوفی»، نامزد كتاب سال جمهوری اسلامی در سال گذشته و «مجموعه آثار» او برگزيدة جشنوارة بين‌المللی فجر در سال 1386 شد. اثر اخير او «مهمان خراسان»، مجموعه اشعار شاد و كودكانه دربارة امام رضا عليه‌السلام است كه در ششمين جشنوارة انتخاب كتاب سال رضوی، رتبة سوم را از آن خود كرد. به اين بهانه، با اين شاعر گشاده‌رو و خوش‌بيان كشورمان به گفت‌وگو می‌نشينيم.
* آقای بيابانكی! «مهمان خراسان» را برای ما معرفی كنيد.
اين كتاب، مجموعه شعر كودك است كه در آن، گزيده‌ای از بهترين اشعار شعرای كودك در سطح كشور كه در رابطه با امام رضا عليه‌السلام سروده شده، گردآوری شده است و توسط مؤسسة آفرينش‌های هنری آستان قدس رضوی به چاپ رسيده است.
* اگر بخواهيد يك ويژگی شاخص برای شعر كودك ذكر كنيد كه اين اثر شما هم آن ويژگی را دارا باشد، آن كدام است؟
شعر كودك بايد زبانی ساده و ملموس برای كودكان داشته باشد. همان‌طور كه مولوی می‌فرمايد: «چون كه با كودك سر و كارت فتاد/ پس زبان كودكی بايد گشاد». شاعران كودك بايد كودكِ درون‌فعّالی داشته باشند؛ يعنی، هر اندازه كمتر از كودكی‌شان فاصله بگيرند، موفق‌تر خواهند بود. بهترين شعرهای كودكانة موجود نيز آن‌هاست كه با واقعيت ملموس دنيای كودكان مرتبط است؛ چراكه كودك، بيشتر با عينيات سر و كار دارد تا ذهنيات. در اين كتاب هم شعرها، تصويری از امام رضا عليه‌السلام، زيارت و مشهد ارائه كرده‌اند كه برای بچه‌ها خيلی ملموس است. هر كودكی كه اين كتاب را بخواند، با بخشی از آن ارتباط برقرار می‌كند.
* چه اتفاقی برای يك شاعر می‌افتد كه به شعر اهل بيت عليهم‌السلام روی می‌آورد؟
اعتقاد. اين، تنها انگيزه و محرّك است. ما هر چه داريم از اين بزرگان است. خداوند هم به ما ذوقی بخشيده است كه بايد آن را در اين راه صرف كنيم.
* و در ارتباط با شعر رضوی؟
شاخة بزرگی از شعر فارسی، شعر رضوی است. كمتر شاعری در ايران است كه انسان معتقدی باشد اما شعری در مدح حضرت رضا عليه‌السلام نداشته باشد. هر كس به فراخور ذوقش ارادت خود را به امام رضا عليه‌السلام نشان داده است. ايشان بركت ايران هستند و اگر مرقد آن حضرت در ايران نبود، ما هم مانند بسياری از كشورها، كشوری كاملاً معمولی و خالی از بركت و معنويت بوديم.
* چگونه با جشنوارة انتخاب كتاب سال رضوی آشنا شديد؟
هفتة پيش از برگزاری آيين پايانی جشنواره، از دبيرخانة آن با من تماس گرفتند و گفتند كه اثرم برگزيده شده است!
* پس چه‌طور اثرتان را ارسال كرديد؟!
من اطّلاعی از جشنواره نداشتم و كتاب را نفرستاده بودم. وقتی با من تماس گرفتند، خيلی جا خوردم. نمی‌دانم اثر را ناشر ارسال كرده است يا خود برگزاركنندگان، آثار را رصد كرده‌اند. به هر حال، بهترين شكل هم همين است كه برگزاركنندگان، خودشان آثار را رصد كنند. كتاب سال هم، همين‌گونه است. فراخوان به اطّلاع همة اهل قلم نمی‌رسد؛ اما با اين روش، عدالت، بيشتر رعايت می‌شود.
* وقتی كتابتان با اين شيوة غافلگيركننده انتخاب شد، چه حسّی به شما دست داد؟
احساس كردم عنايت خاصی شده است. جا خوردم. الآن خيلی خوشحالم. البته مسئوليت، سنگين‌تر می‌شود و توقّعات بالاتر می‌رود.
* آقای بيابانكی! جشنواره‌های اين‌چنينی را تا چه اندازه ضروری می‌دانيد؟
اصل اين جشنواره، قطعاً مفيد است؛ چراكه باعثِ ديده شدن كتاب و ترغيب شاعران و نويسندگان و اهل كتاب می‌شود؛ آن هم در كشوری كه كتاب نزد بسياری، جايگاه والايی ندارد و مانند سينما و ... اقتصاد ندارد.
به عنوان آخرين سؤال، با توجه به اين‌كه فراخوان اين جشنواره در حال حاضر به كشورهای مختلف جهان ارسال می‌شود و از چندين كشور نيز آثاری به اين جشنواره رسيده است، شما برای جهانی‌تر شدن آن و گسترش فرهنگ و معارف رضوی در جهان چه پيشنهادی داريد؟
به نظر من، بهترين شيوة نشر جهانی فرهنگ و معارف رضوی از طريق اين جشنواره، «ترجمه» است. ترجمة آثار برگزيده به زبان‌های گوناگون، موجب می‌شود تا مردم در سراسر دنيا از دستاوردهای اين جشنواره بهره‌مند شوند.
* آقای بيابانكی! «مهمان خراسان» را برای ما معرفی كنيد.
اين كتاب، مجموعه شعر كودك است كه در آن، گزيده‌ای از بهترين اشعار شعرای كودك در سطح كشور كه در رابطه با امام رضا عليه‌السلام سروده شده، گردآوری شده است و توسط مؤسسة آفرينش‌های هنری آستان قدس رضوی به چاپ رسيده است.
* اگر بخواهيد يك ويژگی شاخص برای شعر كودك ذكر كنيد كه اين اثر شما هم آن ويژگی را دارا باشد، آن كدام است؟
شعر كودك بايد زبانی ساده و ملموس برای كودكان داشته باشد. همان‌طور كه مولوی می‌فرمايد: «چون كه با كودك سر و كارت فتاد/ پس زبان كودكی بايد گشاد». شاعران كودك بايد كودكِ درون‌فعّالی داشته باشند؛ يعنی، هر اندازه كمتر از كودكی‌شان فاصله بگيرند، موفق‌تر خواهند بود. بهترين شعرهای كودكانة موجود نيز آن‌هاست كه با واقعيت ملموس دنيای كودكان مرتبط است؛ چراكه كودك، بيشتر با عينيات سر و كار دارد تا ذهنيات. در اين كتاب هم شعرها، تصويری از امام رضا عليه‌السلام، زيارت و مشهد ارائه كرده‌اند كه برای بچه‌ها خيلی ملموس است. هر كودكی كه اين كتاب را بخواند، با بخشی از آن ارتباط برقرار می‌كند.
* چه اتفاقی برای يك شاعر می‌افتد كه به شعر اهل بيت عليهم‌السلام روی می‌آورد؟
اعتقاد. اين، تنها انگيزه و محرّك است. ما هر چه داريم از اين بزرگان است. خداوند هم به ما ذوقی بخشيده است كه بايد آن را در اين راه صرف كنيم.
* و در ارتباط با شعر رضوی؟
شاخة بزرگی از شعر فارسی، شعر رضوی است. كمتر شاعری در ايران است كه انسان معتقدی باشد اما شعری در مدح حضرت رضا عليه‌السلام نداشته باشد. هر كس به فراخور ذوقش ارادت خود را به امام رضا عليه‌السلام نشان داده است. ايشان بركت ايران هستند و اگر مرقد آن حضرت در ايران نبود، ما هم مانند بسياری از كشورها، كشوری كاملاً معمولی و خالی از بركت و معنويت بوديم.
* چگونه با جشنوارة انتخاب كتاب سال رضوی آشنا شديد؟
هفتة پيش از برگزاری آيين پايانی جشنواره، از دبيرخانة آن با من تماس گرفتند و گفتند كه اثرم برگزيده شده است!
* پس چه‌طور اثرتان را ارسال كرديد؟!
من اطّلاعی از جشنواره نداشتم و كتاب را نفرستاده بودم. وقتی با من تماس گرفتند، خيلی جا خوردم. نمی‌دانم اثر را ناشر ارسال كرده است يا خود برگزاركنندگان، آثار را رصد كرده‌اند. به هر حال، بهترين شكل هم همين است كه برگزاركنندگان، خودشان آثار را رصد كنند. كتاب سال هم، همين‌گونه است. فراخوان به اطّلاع همة اهل قلم نمی‌رسد؛ اما با اين روش، عدالت، بيشتر رعايت می‌شود.
* وقتی كتابتان با اين شيوة غافلگيركننده انتخاب شد، چه حسّی به شما دست داد؟
احساس كردم عنايت خاصی شده است. جا خوردم. الآن خيلی خوشحالم. البته مسئوليت، سنگين‌تر می‌شود و توقّعات بالاتر می‌رود.
* آقای بيابانكی! جشنواره‌های اين‌چنينی را تا چه اندازه ضروری می‌دانيد؟
اصل اين جشنواره، قطعاً مفيد است؛ چراكه باعثِ ديده شدن كتاب و ترغيب شاعران و نويسندگان و اهل كتاب می‌شود؛ آن هم در كشوری كه كتاب نزد بسياری، جايگاه والايی ندارد و مانند سينما و ... اقتصاد ندارد.
به عنوان آخرين سؤال، با توجه به اين‌كه فراخوان اين جشنواره در حال حاضر به كشورهای مختلف جهان ارسال می‌شود و از چندين كشور نيز آثاری به اين جشنواره رسيده است، شما برای جهانی‌تر شدن آن و گسترش فرهنگ و معارف رضوی در جهان چه پيشنهادی داريد؟
به نظر من، بهترين شيوة نشر جهانی فرهنگ و معارف رضوی از طريق اين جشنواره، «ترجمه» است. ترجمة آثار برگزيده به زبان‌های گوناگون، موجب می‌شود تا مردم در سراسر دنيا از دستاوردهای اين جشنواره بهره‌مند شوند.
