تحول بنیادین از طریق تغییر باور دانش‌آموزان ایجاد می‌شود

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، یوسف نوری وزیر آموزش و پرورش، امروز، ۲۶ آبان ماه، در مراسم اختتامیه چهاردهمین نشست هم‌اندیشی سالانه ستاد همکاری‌های حوزه‌علمیه و آموزش‌ و پرورش که در هتل نماز مشهد برگزار شد، اظهار کرد: ما بعد از انقلاب ریزش‌ها و رویش‌هایی داشتیم. ریزش‌ها فعالیت‌های مبتنی بر غریزه بوده و هدفشان الهی نبود اما رویش‌هایی نیز داشتیم که مبتنی بر فطرت و هدفشان الهی بوده است. علمای تعلیم و تربیت به ویژه امام(ره) و افراد والامقامی چون شهیدان بهشتی، باهنر، مطهری و دیگر شهدا به سمت فطرت هدایت می‌کردند و جهت الهی داشتند.

وی ادامه داد: امروز که این اتفاقات رخ داده و پیش‌بینی هم می‌شد که اتفاق بیفتد اما نه با عمقی که اوایل در مدرسه داشتیم، نشان از این بود ما واقعا در آموزش‌ و پرورش کار نکردیم و نیاز جدی داریم.

نوری با بیان اینکه همه کشورهای اسلامی اجرای سند ۲۰۳۰ را پذیرفته بودند و ما هم پذیرفته بودیم زیرا روی این موضوع کار کرده بودند، بیان کرد: جامعه آموزش‌ و پرورش اقتصاد بسیار بزرگی دارد اما هنگامی که بر آن مستولی شوند، اقتصاد آن کشور نیز دراختیارشان است. این اتفاق خیلی دقیق افتاد. آثار آن اول خانواده را از هم پاشاند و آن را به عنوان یک موسسه زیان‌ده به‌شمار آورد. ازدواج سفید در ایران دیده شد. این را هم گفتند که اگر ازدواجی رخ داد، فرزند عامل شکست آن است و از همین رو بود که ما این وضعیت رشد جمعیتی در ایران را مشاهده کردیم. این موضوع سال‌ها ادامه داشت. از ابتدا کارهایی انجام دادند که موجب شد ما سند ۲۰۳۰ را بپذیریم اما برخی کشورها از این الگوها استفاده نکردند و نظام تعلیم‌ و تربیت خود را براساس داشته‌های فرهنگی و تمدنی خودپایه‌گذاری کردند.

وزیر آموزش‌ و پرورش اضافه کرد: ما را به روش‌هایی مشغول کردند که دانش‌آموزان ما بروند،  بخوانند و امتحان دهند و دیدند بچه‌های سرآمد داریم؛  بنابراین نخبه‌های کشورهای مختلف از جمله ایران را به سمت خودشان بردند. تلاش کردند که جامعه ما از نظر نظام تعلیم و تربیت به‌طور عمومی در اختیار آن‌ها باشد که این اتفاق تقریبا افتاد، اما در کنار این، متدین‌هایی بودند که هر وقت قرار بود کار خوبی انجام شود، مانند سند تحول بنیادین، اجازه نمی‌دادند و از این انحراف جلوگیری کردند. سندهای بدیل آن هم می‌آمد، زیرا زمینه وجود داشت. در حال حاضر هر کاری می‌کنیم،  گفتمان سند شکل نمی‌گیرد. این موضوع نیازمند کار جهادی است تا بتوان این تحول را ایجاد کرد.

وی خاطرنشان کرد: وقتی پذیرفتیم خانواده که در قرآن نماد مودت و رحمت بوده، از بین برود و به بنگاه و مؤسسه تبدیل شود، نظام تعلیم‌ و تربیت نیز از درون خانواده می‌جوشد. تمام تربیت را در دانشگاه دیدیم و دوره پیش از دبستان را فراموش کردیم که مهم‌ترین دوره است. پیش از دبستان را به بهزیستی داده بودیم،  آیا بهزیستی نهاد تربیتی است؟ آموزش‌ و پرورش ضعیف‌تر شد تا جایی که امروز می‌گوییم مربی پرورشی نداریم و باز آموزش و پروش ضعیف‌تر شد.  ما راه را باز کردیم تا بی‌حساب و کتاب به آموزش‌ و پرورش بیایند؛ گزینش‌ها در عرض ۲ روز انجام می‌شود، در حالی که دوره گزینش کارمند مالیاتی یک سال طول می‌کشد و در قانون سه تا پنج ماه است.

نوری با اشاره به اینکه آموزش‌ و پرورش تنها مانده زیرا دیگر نهادها در آن کار نمی‌کردند،  تصریح کرد: ستاد نانو در آموزش‌ و پرورش فعالیت کرد و در حال حاضر رتبه چهارم را در جهان داریم.  باید همه نهادهای فرهنگی،  هنری و نهادهای اصیل مانند ستاد نانو به آموزش‌ و پرورش بیایند.  اگر این کار را انجام می‌دادند، نتیجه می‌گرفتیم. درون آموزش و پرورش این فقر بیشتر دیده می‌شود. ما تنها نهادی هستیم که ارتباط قانونی با خانواده داریم، اما از این ظرفیت استفاده نمی‌کنیم. نهاد آموزش‌ و پرورش هم با داشته‌هایش ارتباطی ندارد، خصوصا مدرسه که یاد گرفته خودش باشد و اگر پول نداشت با استفاده از کمک مردمی خود را اداره کند.  باید ارتباط خود را با نهادهای دیگر از جمله حوزه تحکیم کنیم. این قضایای جدید ثابت کرد، هرچه هست در درون کلاس درس اتفاق افتاده است، اما همه چیز پیشتر در خانواده شکل می‌گیرد.

وزیر آموزش‌ و پرورش گفت: ما فعلا درد توحید داریم، تحول بنیادین این است که بتوانیم لایه باور دانش‌آموزان را تغییر دهیم که در نتیجه آن ارزش و بعد رفتاری آنان تغییر می‌کند. باید این لایه عمیق را جدی بگیریم که این درخواست ما از حوزه‌های علمیه است.

وی بیان کرد: اولین محور تحول بنیادین نیروی انسانی است. دانشگاه باید از یک دانشگاه معمولی به دانشگاه آموزش و پرورش و مرکز ثقل آن تبدیل شود و ماموریت‌گرا باشد. نسبت استاد به دانشجو کم بود که اکنون برای جذب نیروهای خوب مجوز صادر شده است. پیش از این گزینشی برای این موضوع تعیین نشده بود، اما اکنون این گزینش تعیین می‌شود. باید ۱۲ روزه ۲۵ هزار نفر جذب می‌کردیم که اکنون بنا شد این کار غیر متمرکز باشد و تا ۶ ماه فرصت داشته باشیم. برای نیرویی که جذب شده بود، فضا نداشتیم، بنابراین بیش از ۴۰۰ هزار مترمربع از املاک را در اختیار نیروهای تازه جذب شده قرار دادیم. ارزشیابی از این افراد باید خود مرحله تکمیل یادگیری باشد. باید حتما آزمون استاندارد گواهی صلاحیت را بدهند.

نوری اضافه کرد: صلاحیت معلمان در طول سال‌های اخیر باید براساس قانون رتبه‌بندی بررسی شود. آموزش ضمن خدمت در اداره کارگزینی انجام می‌شد که قرار است در دانشگاه فرهنگیان انجام شود. همانند دانشگاه‌های علوم پزشکی که با بیمارستان‌ها ارتباط دارند، این دانشگاه‌ها نیز باید با هنرستان‌ها ارتباط داشته باشند.

وزیر آموزش و پرورش افزود: مورد دوم محتوای کتب درسی یا به طور کل برنامه درسی است. برنامه درسی در حال بازنگری بوده و طرح‌واره‌ای داریم که به برنامه درسی مدرسه منتج می‌شود. این ۲ پایه مهم تحول بنیادین آموزش‌ و پرورش است. اقدام دیگر بعد از رتبه‌بندی معلمان، رتبه‌بندی مدرسه بوده که فعالیت خوبی در این زمینه انجام شده است. ره‌یاران تحول در مشهد ۱۰ روز دوره پیشرفته‌ای دیدند. محیط اجرای کار را مدرسه و کلاس درس می‌دانیم و پیشران این کار معلم و محتوای درسی است.

وی افزود: امیدواریم این موارد پیاده شود، اما اگر می‌خواهیم واقعا کار کنیم، بهترین بستر، آموزش‌ و پرورش است. برای همین منظور به سمت حوزه‌علمیه و روحانیت دست نیاز دراز کردیم و انتظار داریم مراکز تربیت معلم مشترک ما گسترش پیدا کند. انتظار ما این است که از فعالیت‌های نمایشی به سمت کارهای مبنایی بیاییم. اکنون که این اتفاقات رخ داده و پیش‌بینی هم می‌شد اتفاق بیفتد اما نه با عمقی که آن اوایل در مدرسه‌ها دیده شد، نشان می‌دهد ما واقعا در آموزش‌ و پرورش کار نکرده‌ایم و در این زمینه نیاز جدی داریم. در حال حاضر که این اتفاقات رخ داده است، همه دنبال این هستند که آموزش‌ و پرورش را اصلاح کنند، در این بین باید معلم و دانش‌آموزان را توانمند کنیم.