شیطان با همکاری نفس، نشاط عبادت را از بین می‌برد

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، محمدعلی انصاری صاحب تفسیر مشکاة و مفسر قرآن، در نشست مجازی که امروز 13 خردادماه با موضوع «ویژگی مؤمنان در عبادات» برگزار شد، اظهار کرد: از ويژگی‌های عباد صالح در روایات این است که طاعت خود را در پيشگاه خداوند، ناچيز و گناه خود را بزرگ می‌شمارند و آن انسان‌ها هنگامی که به بی‌نیازی خداوند از طاعت انسان می‌اندیشند و وقتی به طاعت و عبادت اولیای الهی می‌نگرند، شرم وجودشان را فرامی‌گیرد و از ناچیزی اعمال خود خجلت زده می‌شوند.

صاحب تفسیر مشکاة در خصوص عبادی‌ترین عمل موحدان، تصریح کرد: «سَجْده» در لغت به معنای خضوع و تواضع است، اما سجده در اصطلاح به معنای گذاردن پيشانی بر روی زمين برای عبادت پروردگار است. سجده عبادی‌ترين عملی است كه موحدان انجام می‌دهند و نزديک‌ترين و خوش‌ترين حالتی است كه در مواجهه با خداوند از آدميان سر می‌زند و نزديک‌ترين حالت بنده به خدای عزوجل زمانی است كه در سجده است.

انصاری گفت: هنگامی که طاعات و عباداتمان را در درگاه الهی بزرگ می‌بینیم، گرفتار عجب و کبر می‌شویم و بدین ترتیب از حد طاعت بیرون می‌رویم. اما اگر دست خود را خالی ببینیم و سرمایه‌مان را ناچیز بشماریم، به انجام اعمال بیشتر و طاعت خالصانه‌تر مشتاق می‌شویم و همواره می‌کوشیم کارنامه اعمالمان را با نیکی‌ها پربارتر کنیم، همچنین این نگاه درباره گناه نیز وجود دارد. هنگامی که انسان گناه خویش را کوچک ببیند، نسبت به جایگاه خود و خدا دچار توهم می‌گردد و کم کم به نقطه‌ای می‌رسد که چیزی به نام گناه بین خود و خدا تصور نمی‌کند، به تعبیر عبالرضا فاطمی:
شرمنده از آنیم که در روز مکافات/ اندر خورِ عفو تو نکردیم گناهی 

وی بیان کرد: اما اگر آدمی گناه خویش را بزرگ ببیند، دیگر گِرد گناه نمی‌گردد و به جایی می‌رسد که هر گناهی هرچند کوچک در نظرش بزرگ می‌آید، نفس انسان تا پیش از آنکه برای هر امری تربیت شود، راحت‌طلب است و بی‌قید و بندی را دوست دارد. به همین دلیل برای پای گذاشتن در هر راهی باید نفس تربیت شود و دشواری‌ها را به جان بخرد. گام برداشتن در مسیر عبودیت و انجام تکالیف عبادی که خداوند بر دوش آدمیان گذارده نیز زحمت دارد و کار شیطان در این‌باره آن است که کارهایی را که سنگینی و سختی دارد، در نظر سنگین‌تر و سخت‌تر جلوه می‌دهد تا انسان آن را کنار بگذارد و از انجامش دست بشوید. فردی که ساعت‌ها وقت خود را به بازی‌های کامپیوتری یا تماشای فیلم گذرانده، برای خواندن پنج دقیقه نمازی که معراج مؤمن است، برای عشق ‌بازی با معبود و معشوق ازلی و ابدی و تقرب به او و صفای روح خویش، احساس کسالت می‌کند. در حقیقت شیطان است که با همکاری نفْس نشاط عبادت را از آدمی می‌ستاند.