شوق؛ برانگیزاننده و جلوبرنده انسان

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، محمدعلی انصاری، صاحب تفسیر مشکاة و مفسر قرآن، در نشست مجازی که امروز ۲۴ آبان‌ماه، با موضوع «شوق» برگزار شد، اظهار کرد: «شَوْق» يعنی شور و هيجانی که فرد در خود برای ديدن و دريافت چيزی دارد. شوق، برانگيزاننده، جلوبرنده انسان و شکل‌دهنده زيربنای هر عملی است. انسان به طور طبيعی، شوق‌هايی در دل دارد. ممکن است شوقش به افرادی چون همسر و فرزند باشد يا به دارايی‌هايی چون خانه و کاشانه. او به هرچه شوق داشته باشد، دلبسته آن می‌شود و انسان دلبسته، جدايی از دلخواه خود را دوست نمی‌دارد و چنانچه بين او و مطلوبش فاصله افتد، صبر و قرار را از دست می‌دهد و هيجان و دلتنگی، در کار و فکرش تأثير می‌گذارد. 

وی ادامه داد: بنابراين شوق، هم می‌تواند مؤثر و کارا باشد و هم ايجاد ناکارآمدی کند. اگر بنا باشد حرارت شوق، وجود آدمی را بسوزد و بگدازد، او به موفقيتی که در پی آن است، نخواهد رسيد. برای مثال در حديثی قدسی که عالمان برای تشويق و تهييج طالبان علم، آن را بيان می‌کنند، آمده است: «إنِيِّ وَضَعْتُ العْلِمَْ وَ الحِْكْمَةَ فيِ الجُْوع وَ هُمْ يطَْلبُوُنَ فيِ الشِّبَعِ؛ به راستی من علم و حکمت را در گرسنگی قرار دادم اما مردم، آن را در سيری طلب می‌کنند.»

انصاری بیان کرد: رسيدن به بلندای علم مشروط به سختی است، حال آنکه مردم در لذت و آسانی آن را طلب می‌کنند. انسان بايد فراق‌ها، سختی‌ها، ناخوشی‌ها و تألم‌ها را تاب بياورد تا در پناه حمايت الهی به آنچه می‌خواهد دست يابد.

این مفسر قرآن کریم تصریح کرد: برای محروم نماندن از فيوضات و عنايات و برکات بی‌بديل حضرت حق نيز بايد به عبادت وی، رغبت و اشتياق فراوان داشته باشيم و هرگز آداب بندگی را با کراهت و تکلف و بی‌ميلی انجام ندهيم. بايد دانست که اگر دل انسان، لبريز از شوق و شور و علاقه به پروردگار متعال باشد، ذات آدمی، آن به آن، از لطف و کرامت الهی بهره‌مند می‌شود. علاوه بر اين، عبد صادق، از مواجهه با دشواری‌های مسير پرفراز و فرود بندگی خدا، خم به ابرو نمی‌آورد، بلکه پذيرای رنج و مشقت می‌گردد و استوار و ثابت قدم بر مواضع راستين خود، پای می‌فشارد.

وی گفت: انسان بايد رنج‌پذير باشد و سختی‌های وادی عبوديت را به جان خريد و مشقت‌های جاده پرپيچ و خم سلوک الی‌الله را بر خود، هموار ساخت. چرا که تن دادن به اين سختی‌هاست که مانع از مواجهه انسان با مشکلات بزرگ می‌شود. کوتاه سخن اينکه «اقبال»، «رغبت» و «انتصاب»، سه شاه کليد طلايی برای گشودن خزانه لايزال لطف الهی هستند.