نقش کتابخانه‌های خراسان رضوی در تقویت آموزش و ارتقای فرهنگ
حسین نوربخش گفت: کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی، علاوه بر مأموریت اصلی خود در ترویج فرهنگ کتابخوانی، نقش مؤثری در تقویت آموزش، مهارت‌آموزی و ارتقای سطح فرهنگی جامعه ایفا کنند.
حسین نوربخش، سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان خراسان رضوی، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، اظهار کرد: در حال حاضر، در سطح استان مجموعاً ۲۵۰ کتابخانه عمومی فعال است که به سه دسته نهادی، مشارکتی و مستقل تقسیم می‌شوند. کتابخانه‌های مشارکتی و مستقل با همکاری بخش‌هایی از جامعه و نهادهای مختلف ایجاد می‌شوند، در حالی که بخشی دیگر از کتابخانه‌ها مستقیماً تحت مدیریت ما قرار دارند.
وی ادامه داد: در طول یک سال، به طور میانگین بین 8000 تا 9000 برنامه و رویداد فرهنگی در کتابخانه‌های عمومی استان ثبت و اجرا می‌شود. این فعالیت‌ها از طریق سامانه‌ای ویژه ثبت می‌گردد و شامل رویدادهای مناسبتی، برنامه‌های ابلاغ‌شده بر اساس بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌ها، و برنامه‌هایی است که متناسب با وظایف هر کتابخانه در شهر یا روستا برگزار می‌شود.
سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی بیان کرد: یکی از بخش‌های مهم فعالیت فرهنگی کتابخانه‌ها، برگزاری محافل ادبی است. این محافل با حضور فعالان، نویسندگان، شاعران و شخصیت‌های فرهنگی همان منطقه تشکیل می‌شود. در حال حاضر، ۵۰ محفل ادبی ثبت‌شده در سطح استان فعال است. در این محافل، علاقه‌مندان به ادبیات غنی ایران که از میان اعضا و مراجعان کتابخانه‌ها شناسایی می‌شوند در حوزه‌هایی همچون شاهنامه‌خوانی، معرفی کتاب و شعرخوانی به مناسبت‌های مختلف فعالیت دارند. دبیر این محافل معمولاً فردی شاعر یا نویسنده از همان منطقه است که با حکم رسمی منصوب می‌شود. جلسات این محافل به طور منظم، ماهانه یک یا دو بار برگزار می‌شود.
کتابخانه‌ها به پایگاه‌های اجتماعی مهمی تبدیل شده‌اند
نوربخش گفت: کتابخانه‌ها در سال‌های اخیر به پایگاه‌های اجتماعی مهمی تبدیل شده‌اند که علاوه بر فعالیت‌های فرهنگی، بخشی از برنامه‌های آموزشی و مهارتی را نیز پوشش می‌دهند. این کلاس‌ها می‌تواند شامل آموزش‌های کمک‌درسی، مهارت‌های خانه‌داری، یا کارگاه‌هایی در همکاری با نهادهایی همچون دانشگاه علوم پزشکی باشد. برای نمونه، در موضوعاتی نظیر افزایش جمعیت یا مباحث سلامت، مربیانی از سوی این نهادها معرفی می‌شوند و ما با استفاده از ظرفیت اعضا و مراجعان هر کتابخانه، این آموزش‌ها را برگزار می‌کنیم.
وی افزود: بسیاری از مراجعان کتابخانه‌ها تنها برای استفاده از سالن مطالعه یا امانت کتاب نمی‌آیند، بلکه به‌دنبال گذراندن اوقات فراغت، مطالعه روزنامه یا کسب اطلاعات عمومی نیز هستند. ما تلاش می‌کنیم این ظرفیت را به فعالیت‌های فرهنگی کتابخانه پیوند بزنیم. رویکرد ما این نیست که برای برگزاری رویدادها صرفاً فراخوان بیرونی بدهیم، بلکه بیشتر از ظرفیت داخلی کتابخانه و اعضای آن استفاده می‌کنیم.
سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی تصریح کرد: در حوزه کتاب نیز، فعالیت ما از مرحله انتشار آغاز می‌شود. انتشار و نشر کتاب بر عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، اما پس از ورود کتاب به بازار، اگر اثر با قوانین و معیارهای نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور مطابقت داشته باشد، برای آن مراسم رونمایی برگزار می‌کنیم. در این مراسم، در صورت امکان، نویسنده اثر دعوت می‌شود تا درباره بخش‌هایی از کتاب توضیح دهد. همچنین بخش‌هایی از کتاب برای حاضران خوانده می‌شود و مخاطبان پرسش‌های خود را مطرح می‌کنند. این رویکرد به‌ویژه در مورد تولیدات و آثار نویسندگان استان به‌طور جدی دنبال می‌شود و چند انتشارات محلی که در این زمینه فعال هستند، همکاری نزدیکی با ما دارند.
تأمین منابع کمک‌درسی برای دانش‌آموزان
نوربخش در ادامه گفت: یکی از اقدامات مهم سال‌های اخیر، تأمین منابع کمک‌درسی برای دانش‌آموزان بوده است. با توجه به هزینه بالای این منابع، به‌ویژه برای داوطلبان کنکور، تفاهم‌نامه‌ای کشوری با کانون فرهنگی آموزش قلم‌چی منعقد کرده‌ایم که بر اساس آن، سالانه مجموعه‌ای از کتاب‌های کمک‌درسی به کتابخانه‌های استان اهدا می‌شود. برای مثال، در سال جاری حدود یک میلیارد و هفتصد تا هشتصد هزار تومان کتاب کمک‌درسی دریافت و بین کتابخانه‌های مختلف استان توزیع شد. این کتاب‌ها به‌صورت رایگان در اختیار مراجعان قرار می‌گیرد و به‌ویژه برای دانش‌آموزانی که آینده‌ساز کشور هستند، بسیار ارزشمند است.
وی اظهار کرد: این حمایت‌ها و برنامه‌ها باعث شده کتابخانه‌های عمومی استان، علاوه بر مأموریت اصلی خود در ترویج فرهنگ کتابخوانی، نقش مؤثری در تقویت آموزش، مهارت‌آموزی و ارتقای سطح فرهنگی جامعه ایفا کنند.
سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی در خصوص پروژه‌های عمرانی کتابخانه‌های استان، بیان کرد: ما نیز همچون بسیاری از ادارات فرهنگی و استانی، تعدادی پروژه عمرانی نیمه‌تمام در حوزه کتابخانه‌ها داریم که باید به مرحله تکمیل برسند. براساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، با بهره‌گیری از ظرفیت خیرین و مکاتبات انجام‌شده با سازمان برنامه‌وبودجه برای اخذ اعتبارات لازم، امسال حدود ۱۵ تا ۱۸ پروژه آماده افتتاح خواهیم داشت که بخش عمده آن‌ها در هفته دولت به بهره‌برداری می‌رسد.
نوربخش ادامه داد: از جمله این طرح‌ها می‌توان به احداث کتابخانه‌ای استاندارد با زیربنای ۳۷۰ مترمربع در شهرستان سبزوار و نیز راه‌اندازی کتابخانه در شهر عشق‌آباد از توابع شهرستان میان‌جلگه اشاره کرد. شهری که تاکنون فاقد کتابخانه بوده و در فهرست شهرهای بدون کتابخانه کشور قرار داشت. همچنین کتابخانه دیگری در شهر جنت‌آباد از توابع شهرستان صالح‌آباد و در نزدیکی مرز آماده بهره‌برداری است.
خراسان رضوی در حوزه کتابخانه‌های سیار رتبه نخست کشور را دارد
وی گفت: خراسان رضوی از نظر کمی و کیفی در حوزه کتابخانه‌های سیار رتبه نخست کشور را دارد و آغازگر این نوع خدمات در کشور بوده است. امسال نیز با اختصاص اعتباری ویژه از سوی یکی از نمایندگان محترم مشهد در مجلس شورای اسلامی، یک دستگاه خودروی جدید به ناوگان کتابخانه‌های سیار استان اضافه خواهد شد. کتابخانه سیار با عضویت رایگان، توان پوشش پنج روستا را دارد و به‌ویژه در مناطقی که ایجاد کتابخانه ثابت امکان‌پذیر نیست، نیاز فرهنگی مردم را به‌خوبی تأمین می‌کند. این نوع کتابخانه‌ها از پرطرفدارترین خدمات نهاد کتابخانه‌های عمومی محسوب می‌شوند و نقش مؤثری در گسترش عدالت فرهنگی دارند. با بهره‌برداری از این پروژه‌ها تا پایان سال، گام مهمی در توسعه کتابخانه‌ها، افزایش زیربنا و بهبود سطح دسترسی و دسترس‌پذیری مردم به خدمات کتابخانه‌ای در سطح استان برداشته خواهد شد.
انتهای پیام
