راهکار قرآن برای عبور از چالشهای زندگی
خداوند متعال در آیه ۱۵۳ سوره «بقره» دو عنصر کلیدی برای غلبه بر دشواریهای زندگی معرفی میکند: صبر و نماز. این آیه تأکید دارد که مقاومت، استقامت و ارتباط معنوی با پروردگار، مسیر عبور از بحرانهای فردی و جمعی را هموار میکند و نشان میدهد که صبر به معنای تسلیم شدن نیست، بلکه نیرویی برای ایستادگی و تمرکز است.
خداوند متعال در قرآن کریم، مؤمنان را خطاب قرار میدهد و در آیه ۱۵۳ سوره «بقره» میفرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ؛ اى افرادى که ایمان آوردهاید، از صبر و نماز کمک بگیرید، زیرا خداوند با صابران است.»
مطابق این آیه، خداوند از ما میخواهد که در مواجهه با مشکلات، به دو عنصر اساسی تکیه کنیم. سختیها بخشی جداییناپذیر از زندگیاند و هر انسانی با چالشهایی روبهرو میشود؛ اما پرسش مهم این است که چگونه میتوان در برابر مشکلات به پیروزی رسید؟ پاسخ در همین آیه نهفته است؛ قرآن کریم صبر و نماز را ابزارهای ضروری مقابله با دشواریهای زندگی معرفی میکند.
صبر؛ مقاومت و تسلیم نشدن
پیروزی در برابر مشکلات با دو عنصر کلیدی ممکن میشود. نخستین عنصر، صبر است؛ عاملی حیاتی در مواجهه با هر مشکل که گاه به اشتباه به معنای تسلیم یا سکوت تفسیر میشود، در حالی که در قرآن و آموزههای پیامبر(ص) و اهلبیت(ع)، صبر ویژگی مثبت و نیرویی فعال معرفی شده است. صبر به معنای تسلیم شدن یا کنار آمدن منفعلانه با شرایط نیست، بلکه نشاندهنده مقاومت، ایستادگی و بهرهگیری از تمام ظرفیتها برای مقابله منطقی و هدفمند با چالشهاست.
علمای دینی سه نوع صبر را مطرح کردهاند: صبر در اطاعت از خداوند، صبر بر ترک گناه و صبر بر سختیها و بلاها.
صبر بر اطاعت از خداوند یعنی ایستادگی برای انجام فرمان الهی؛ مانند روزه گرفتن که نیازمند کنترل نفس و دوری از وسوسههاست. صبر، خواستههای انسان را در مسیر صحیح هدایت میکند و نشان میدهد که ایستادگی برخاسته از آگاهی و قدرت است، نه ضعف و سازش.
صبر بر اجتناب از گناه
این نوع صبر زمانی است که خداوند انسان را از عملی منع کرده و فرد با اتکا به نیروی صبر، خود را کنترل میکند. خواستهها و تمایلاتی وجود دارند که ممکن است جذاب باشند، اما چون ناپسند یا گناهآلودند باید از آنها پرهیز کرد. بنابراین صبر در ترک گناه نیز نوعی قدرت و تسلط بر نفس است.
صبر در برابر سختیها و مصیبتها
صبر میتواند فردی یا جمعی باشد و این پرسش مطرح است که در برابر مشکلات چگونه باید صبر را به کار گرفت؟ آیا برخورد ما با چالشها منطقی، مسئولانه و همراه با حفظ تمرکز است؟ آیا از تمام ظرفیتها برای مواجهه مستقیم با مشکل بهره میبریم؟ صبر ایجاب میکند که پاسخها منطقی، سنجیده و بر پایه اراده و آگاهی باشند.
در قرآن کریم کمتر موضوعی به اندازه صبر مورد تأکید قرار گرفته و این واژه حدود ۷۰ بار تکرار شده است. صبر در این معنا، نیرویی همراه با تعهد، پشتکار و عقلانیت است. در دشواریها، انسان میتواند با توکل به خداوند و همراه کردن صبر با ایمان، بر مشکلات غلبه کند.
نماز؛ پیوند با خداوند و ستون معنویت
در کنار صبر، قرآن کریم بر عنصر دوم یعنی ارتباط با خداوند از طریق نماز تأکید میکند. نماز، همانگونه که در این آیه آمده، نماد اتصال انسان با خالق است. صبر بدون پشتوانه معنوی، بهتنهایی کارآمد نیست و اگر پیوند با خداوند برقرار نباشد، استقامت انسان استوار نخواهد ماند. بنابراین دعا، نماز و گفتوگو با خداوند نقش اساسی در موفقیت و آرامش دارند، زیرا وابستگی واقعی انسان به خداوند را یادآوری میکنند.
کسانی که به چالشها صرفاً از منظر مادی مینگرند، نقش این عنصر معنوی را درک نمیکنند؛ زیرا اعتقادی به ماورای عالم ماده ندارند و راهحلهایشان نیز محدود به همین نگاه دنیوی است.
منبع: سایت آفوسا
انتهای پیام
