حجتالاسلام والمسلمین غلامعلی معصومینیا، عضو هیئتعلمی دانشگاه علوم اقتصادی، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، به بررسی حدود فعالیت بانکها در امور خیریه پرداخت و اظهار کرد: از نظر شرعی در قانون عملیات بانکی بدون ربا آمده است که بانکها وکیل مردم هستند و حق ندارند در آن قسمت از منابع بانکها که حق وکالت دارند هرگونه دخل و تصرفی را در پولهای مردم داشته باشند.
وی افزود: در کلیه قسمتهایی که بانک، به خاطر سپردهگذاری توسط مردم، سود پرداخت میکند، حق انجام کارهای خیریه با سپردههای مردم را ندارد. بانک در سپردههای میانمدت و بلندمدت که مردم به قصد سودآوری در بانکها سرمایهگذاری کردهاند حق دخل و تصر ف و انجام کارهای خیریه و عامالمنفعه را ندارد؛ چون معلوم نیست که سپردهگذاران به این مسئله راضی باشند بلکه بانک فقط باید به وکالت از طرف سپردهگذاران، فعالیتهای سودآور انجام دهد و بخشی را خودش بردارد و بخشی را به صاحبان سرمایه پرداخت کند.
عضو هیئتعلمی دانشگاه علوم اقتصادی تاکید کرد: البته بانک، با بخشی از سود که سهم خود بانک است میتواند فعالیتهای خیریه انجام دهد، یعنی وقتی یک فعالیت مشارکتی انجام و سهم بانک و سود مشتری مشخص شد میتواند با سهم خودش هرکاری که مایل است از جمله امور عامالمنفعه را انجام دهد.
حجتالاسلام معصومینیا در پاسخ به پرسشی درباره محدودههایی که بانکها حق استفاده از سپردههای مردم در راستای امور خیریه را دارند اظهار کرد: در قسمتهایی همانند سپردههای قرضالحسنه که خود بانک، مالک سرمایهها است و سپردههای قرضالحسنه جاری همانند پولی که صرفا برای نگهداری در بانک و برداشت از خودپرداز و نه با قصد سودآوری، نزد بانک میگذاریم، بانک میتواند با سپردههای مردم اقدام به انجام امور خیریه کند.
وی در پاسخ به پرسشی درباره دلایل حق بانکها برای استفاده از سپردههای قرضالحسنه مردم در راستای امور خیریه عنوان کرد: چون این سپردهها، همانند این هستند که ما این پولها را به بانک قرض دادهایم و به ملکیت بانک درآمده است؛ به شرطی که هر وقت بخواهیم میتوانیم از بانک پس بگیریم؛ پس بانک میتواند با آنها فعالیت خیریه انجام دهد. بنابراین در سپردههای قرضالحسنه پسانداز و جاری، بانک میتواند با پول مردم هر فعالیتی را انجام دهد؛ چون در این سپردهها، پول به ملکیت بانک درآمده است اما به شرطی که متعهد شود هر زمان که مشتریان به پول خود احتیاج داشتند آن را به آنها برگرداند.