به گزارش ایکنا از لرستان، ولادت باسعادت نبی مکرم اسلام حضرت محمدمصطفی(ص) در ماه ربیعالاول واقع شده است که بنابر قول شیخ کلینی و علمای اهل تسسن این ولادت در 12 ربیعالاول اتفاق افتاده و علمای شیعه نیز معتقد هستند این ولادت در هفدهم ربیع بوده است لذا از 12 تا 17 ربیعالاول به نام هفته وحدت نامگذری شده است تا بدینوسیله گامی در راستای تقویت هرچه بیشتر وحدت بین شیعه و سنی و امت اسلامی برداشته شود.
پیامبراکرم(ص) در فصل بهار متولد شده است و زمان ولادت وی بین طلوع فجر و طلوع آفتاب بوده است کمااینکه نبی مکرم اسلام در هنگام تولد یتیم بود و در شش سالگی نیز مادرش آمنه را از دست داد لذا او را علاوه بر یتیم، لتیم یعنی کسیکه هم از پدر و هم از مادر یتیم است، خواندهاند.
نبی مکرم اسلام از اصالت خانوادگی برخوردار بود و در همان دوران کودکی از فضیلت و مناقب فراوانی برخوردار بود و ویژگیهایی داشت که کمتر نوجوانی آنها را دارا بوده است او اُمی و درسناخوانده بود حتی در سن چهل سالگی که به پیامبری مبعوث شد باز هم درسناخوانده و اُمی بود اما او کتابی برای بشریت آورد که کسی نمیتواند مثل آنرا بیاورد.
پیامبراکرم(ص) در دوران نوجوانی و جوانی تا سن چهل سالگی که هنوز به رسالت مبعوث نشده بود بُت نپرستید با وجودیکه مکه سرزمین بُتها و بُتپرستی بود اما پیامبراکرم(ص) هزگز به بُتپرستی علاقهای نشان نداد و همیشه از بُتپرستی و خُرافهپرستی بیزار بود بهنحویکه یک روز وقتی پیامبر میخواست با سایر کودکان به صحرا برود حلیمه مهرهای بر دست او بست و پیامبر علت اینکار را پرسید حلیمه گفت این مهره تو را از خطرات حفظ میکند که پیامبر فرمود کسی با من است که منرا محافظت و حفظ میکند من نیازی به این چیزها ندارم.
ویژگی دیگر پیامبراکرم(ص) این بود که او هرگز آلوده به لهو و لعب نشد علیرغم اینکه مکه سرزمینی بود که لهو و لعب در آن فراوان بود و مشهور است عرب جاهلی به شعر و شکم و شهوت مشهور بودهاند اما پیامبراکرم(ص) پاک بود و هرگز خودش را آلوده به این چیزهای حرام نکرد.
ویژگی دیگر پیامبراکرم(ص) صداقت و امانت بود پیامبر را همه مردم شخصی امین و راستگو میشناختند و به او لقب «محمدامین» داده بودند و از دیگر ویژگیهای نبی مکرم اسلام میتوان از مؤید بودن به تاییدات الهی و برخورداری از عقل، هوش و زیرکی اشاره کرد کمااینکه عملکرد او در موضوع حجرالاسود گویای عقل کل بودن و هوش و زیرکی اوست.
اخلاق فردی پیامبراعظم(ص)
انسانها برای رفع نیازهای شخصی و غریزی خود، رفتارهایی انجام میدهند: خوردن و آشامیدن، لباس پوشیدن، سخن گفتن، راه رفتن، نظافت و آراستگی و کارهای دیگری از این قبیل،چگونگی این رفتارها، نمایانگر شخصیت آنها و بازتاب عقاید و اندیشههای آنهاست.
خداوند متعال که پیامبران خود را برای تربیت و تزکیه مردم برانگیخت الگوی برتر را پیامبراکرم(ص) قرار داد تا همگان در همه رفتارهای خود از ایشان تبعیت کنند.رفتارهای فردی که تاریخ از ایشان ثبت کرده و در منابع و متون دینی نیز موجود است، نمونهای زیبا و شگفتانگیز است که برای همه انسانها در تاریخ، اسوه حسنه و راهنمای نجاتبخش است.آن بزرگوار لباس سادهای داشت و هرچه مباح بود به تن میکرد و به نوع پوشاک توجهی نداشت، فقط سادگی و نظافت آن مهم بود.به نظافت و پاکیزگی و آراسته بودن ظاهر، بسیار اهمیت میداد و در کودکی نیز موهایش را شانه میزد و مرتب میکرد.
زندگی ساده و بیآلایشی داشت و زرق و برق و تجملات را از خود دور میکرد و قناعت را سرلوحه خویش ساخته بود.
او با تواضع بسیار بر زمین مینشست و زیراندازش حصیر بود.بالش چرمی که با لیف خرما پُر شده بود زیر سر میگذاشت و هرگز سه روز متوالی از نان گندم، سیر نخورد.
از هیچ سلطانی هراس نداشت و مسمندان و پادشاهان را با یک روش، به توحید دعوت میکرد.رسول خدا(ص) در عین سادهزیستی در خوراک و پوشاک و مرکب، جلال و هیبت خاصی داشت و در میان اصحاب، بسیار عزیز و گرامی بود.آری این سیره و اخلاق فردی، به او نفوذ کلام میداد و آموزههای الهی را با قاطعیت پیش میبرد.
سیره پیامبر(ص) در لباس و پوشش
لباس و پوشش یکیاز نیازهای مادی انسان است.آدمی ناچار است که با جامهای خود را بپوشاند و از سرما و گرما در امان باشد و در اجتماع با ظاهری مناسب حضور یابد.الگوهای فراوانی در این باره وجود دارد که سیره پیامبراکرم(ص) در این زمینه برجسته است.
آن حضرت هیچگاه به لباس و نوع و جنس آن، فخر نمیکرد و اساساً توجهی به اینگونه مسائل نداشت.آنچه که برای آن بزگوار مهم بود نظافت و پاکی و آراستگی لباس بود و اینکه باعث غرور و تکبر و خودستایی نشود، اما درباره جنس لباس باید گفت: لباس پنبهای و نیز لباس پشمی مورد علاقه آن حضرت بود.
امام علی(ع) میفرماید: «لباسهای پنبهای بپوشید، چراکه آن، لباس پیامبر خداست»(وسائل الشیعه، ج 5، ص 35)
آن حضرت، هم لباس بُرد یمانی میپوشید، هم جُبهای پشمین و خشن از پنبه و کتان.(بحارالانوار، ج 16، ص 227) میفرمود: «پنج چیز را تا زندهام ترک نمیکنم، یکیاز آنها پوشیدن لباس پشمی است».
در روانشناسی رنگها و تاثیر آنها بر روحیه انسان، بر رنگ سفید و سبز تاکید زیادی شده است که در آرامش و نشاط آفرینی، نقش مؤثری دارند.از همینرو، جامههای پیامبر اکرم(ص)، بیشتر سفید بود و میفرمود: «لباس سفید را بر زندگانتان بپوشانید و مردگانتان را هم با پارچه سفید کفن کنید».(سننالنبی، ص 120 و المحجة البیضاء، ج 4، ص 140)
علاقه پیامبر به رنگ سبز و ناپسند دانستن رنگ سرخ
ایشان ملحفهای داشت که با زعفران رنگآمیزی شده بود و گاهی تنها با پوشیدن همان، با مردم نماز میخواند.(المحجة البیضاء، ج 4، ص 141) رسول خدا(ص) رنگ سبز را هم میپسندید و برخی لباسهای ایشان سبز بود.رنگ سرخ، رنگی بود که پیامبر خدا(ص) برای لباس، آنرا نمیپسندید.تمیزی و آراستگی در عین سادگی، مشخصه بارز رسول خدا(ص) بود.در لباس و پوشش نیز همین ویژگی را داشت و در مورد نظافت جامه میفرمود: «هر کسی لباسی گرفت، پس آنرا تمیز و نظیف کند».(مکارمالاخلاق، ص 103)
رسول خدا(ص) هرگاه لباس تاره میپوشید، خدا را شکر میکرد.غیر از شکر و سپاس، هنگام پوشیدن لباس نو، دعا هم میکرد و میفرمود: «خدایی را سپاس که بر تن من چیزی پوشاند تا پوشش من باشد و میان مردم آراسته باشم».(بحارالانوار، ج 16، ص 251 و الحجة البیضاء، ج 4، ص 141)
پیامبر گرامی اسلام مردم را از پوشیدن لباس بلند که بر زمین کشیده شود، نهی میکرد، زیرا در جاهلیت، نشانه تکبر بود و خود آن بزرگوار، جامهای میپوشید که از نظر بلندی به قوزک پاهایش نمیرسید.(سننالنبی، ص 120) این در مورد جامهای بود که همچون لنگ به کمر میبست و جامهای که از رو میپوشید، تا نصف ساق پا میرسید.لباس ایشان گاهی جامهای کوچکتر از قطیفه(شَمله) بود، یا جامهای پشمین و راهراه با خطوط سیاه و سفید که وقتی آنرا به بر میکرد، هیئت زیبایی مییافت.
سادهزیستی رسول خدا(ص) و وابسته نبودن به جلوههای فریبنده دنیا و به ناز و نعمت آن دل نبستن و به جلوههای مادی دل خوش نداشتن، در همه شئون زندگی وی متجلی بود.ازجمله در کیفیت و نوع لباس و فرش و زیرانداز و ... نقل شده که گاهی آن حضرت، روی حصیر میخوابید، بیآنکه جز آن چیزی زیرش باشد.هرچه فراهم بود میپوشید، چه قطیفهای باشد که به بر کند، یا بُرد عالی که بپوشد، چه جُبه پشمین، هرچه که از حلال میبافت میپوشید.مهم مباح بودن جامه بود که برای رسول خدا(ص) اهمیت داشت، نه قیمت و جنس و دوخت و جذاب بودنش.آن حضرت به صحابی پارسای خود ابوذر غفاری فرمود: «ای ابوذر! من لباس خشن و سخت میپوشم، روی زمین مینشینم، انگشتهایم را پس از غذا میلیسم، بر چهارپای بیزین سوار میشوم و کسی را در ردیف خود سوار میکنم.اینها از سنتهای من است، هر کس از سنن من رویگردان شود، از من نیست».(سننالنبی، ص 131)
کلاه، عمامه، دستار و عرقچین، گرچه پوشاننده بدن نیست، ولی در ردیف جامه بهشمار میآید از سنتهای اسلامی، پوشاندن سر است، چه هنگام عبادت و نماز، چه در مواقع دیگر.پوشش پیامبراکرم(ص) برای سر خود، اغلب «عمامه» بود، هنگام نماز و خطبه و جهاد، به تناسب شرایط، با چیزی سر را میپوشاند.گاهی هم سر برهنه بود.به روایت امام صادق(ع) پیامبر اسلام(ص)، عرقچین و کلاه سفید راهراه میپوشید و در هنگام جنگ، عرقچین بر سر میگذاشت که دو گوش داشت و روی گوشها را میپوشاند.
در مواقع دیگر، از زیر عمامه، عرقچین هم بر سر میپوشید، البته گاهی بدون کلاه بر سر مینهاد، یا کلاه بدون عمامه میپوشید.عمامه سیاهی داشت که بر سر میپیچید و با آن نماز میخواند.
ناکید بر نظافت و آراستگی
آراستگی آن حضرت، بهویژه هنگام حضور در جمع مسلمانان در مسجد و برای خطبه و نماز، گوشه دیگری از سیره او را نشان میدهد. لباس نمازجمعه وی مخصوص بود.در بعضی روایات نیز آمده که غیر از لباسی که در روزهای غیر جمعه میپوشید، دو جامه مخصوص برای جمعه داشت.(بحارالانوار، ص 251)
پیامبر اکرم(ص) هرگاه لباس و پیراهن میپوشید ابتدا سمت راست را بر تن میکرد و هرگاه جامه از تن درمیآورد، از سمت چپ شروع میکرد.گاهی بیآنکه جامه دیگری بر تن کند، روپوشی را بر اندام خود میافکند و دو طرف آنرا بین دو شانه خود گره میزد و چه در خانه یا بیرون یا هنگام نماز بر جنازهها، با همان حالت نماز میگزارد.گاهی نیز در یک لباس گشاد نماز میخواند دو عدد جامه بُرد بافته شده داشت که آنها را تنها در حال نماز میپوشید، امت خویش را به «نظافت» دستور میداد و تشویق میکرد.(سننالنبی، ص 126)
آن حضرت، انجام کار را با دست راست و شروع از سمت راست را در همه کارهایش دوست داشت، در پوشیدن جامه و کفش، در شانه کردن موی.لباسی که میخرید، اگر آستین آن بیش از اندازه بود، مقدار اضافی را میبرید و نمیگذاشت لبه آنرا هم بدوزند و به همان حال میپوشید.
نبی مکرم اسلام در رابطه با آداب لباسپوشی فرموده است: «هر کس در دنیا لباس شهرت بپوشد(لباسی غیرمعمول که بهخاطر آن انگشتنما شود)خداوند در روز قیامت جامه ذلت و خواری بر او میپوشاند» همچنین امام صادق(ع) از پدران خویش روایت کرده است که رسول خدا(ص) نهی میکرد که مردان، در لباس پوشیدن خود را شبیه زنان سازند و نهی میکرد که زنان، در لباس شبیه مردان شوند.(مکارم الاخلاق صفحات 101، 116 و 118)
برگرفته از کتاب «اسوه حسنه» تالیف آیتالله سیداحمد میرعمادی
انتهای پیام