اکسپو حج 2023 و استفاده حداکثری از تکنولوژی + فیلم

به گزارش ایکنا، دومین دوره نمایشگاه اکسپو حج (Expo Hajj) دوشنبه، 19 دی با حضور شاهزاده خالد الفیصل، فرماندار مکه و همچنین شاهزاده فیصل بن سلمان بن عبدالعزیز، فرماندار مدینه در شهر جده آغاز شد؛ این رویداد به مدت چهار روز ادامه دارد.

گردهمایی دست‌اندرکاران حج از چهار گوشه جهان

نمایشگاه حج 2023 که توسط وزارت حج و عمره عربستان سازماندهی شده است، شعار «کیفیت در سیستم خدمات» را برای خود برگزیده است. این نمایشگاه 81 سخنران از بخش‌های دولتی و خصوصی از داخل و خارج عربستان، ارائه‌دهندگان خدمات حج شامل کارشناسان پذیرایی از حجاج، وزرا، سرکنسول‌ها، هنرمندان، تهیه‌کنندگان غذا، پژوهشگران، امدادگران، مبتکران و کارآفرینان از 57 کشور جهان را گرد هم آورده است.

این رویداد با هدف ایجاد سیستمی یکپارچه و پایدار برگزار شده که با بهره‌گیری از ایده‌ها و دیدگاه‌های متخصصان، از طریق پیش‌بینی روندهای آتی، ایجاد فرصت‌های مشارکت و امضای موافقت‌نامه‌های بین ابتکارات محلی و بین‌المللی، به ارتقای کیفیت تجربه زائران کمک می‌کند.

توفیق الربیعه، وزیر حج و عمره در سخنرانی افتتاحیه این همایش گفت: خدمت‌رسانی به زائران از همه کشورهای جهان اولویت اصلی، تعهد تاریخی و افتخار بزرگی است که دولت عربستان به آن افتخار می‌کند تا زائران بتوانند زیارت خود را با آرامش و آسودگی در قالب یک تجربه معنوی با کمک تکنولوژی انجام دهند.   

تسهیلات تازه عربستان برای حجاج

الربیعه دو خبر اختصاصی را برای حاضران در این کنفرانس منتشر کرد. اولین خبر این بود که تعداد زائران در موسم حج 2023 بدون هیچ قید و شرط و محدودیت سنی به قبل از دوران همه‌گیری کرونا بازخواهد گشت.

وی همچنین از کاهش حق بیمه جامع عمره‌گزاران از 235 ریال برای زائر یک نفره عمره 88 با کاهش 63 درصدی و همچنین کاهش بیمه حجاج از 109 ریال به 29 ریال با نرخ کاهش 73 درصدی با افزایش کیفیت خدمات ارائه شده به زائران خبر داد.

علاوه بر این، قیمت بسته‌های حج امسال از 3984 ریال شروع می‌شود که نسبت به سال 2021 که اولین بسته پایه از 12000 ریال شروع شد، کاهش زیادی داشت.

الربیعه همچنین با بیان اینکه تسهیلات متعددی برای زائران در نظر گرفته شده است، گفت: دارندگان ویزای عمره از این پس می‌توانند از هر شهری در سراسر کشور بازدید کنند و در مقابل دارندگان سایر ویزاها مجاز به انجام عمره هستند؛ علاوه بر این، مدت ویزای عمره  از 30 روز تا 90 روز، قابل تمدید است.

وی همچنین خاطرنشان کرد: کار بر روی بیش از 20 نمایشگاه و 100 مکان تاریخی که زندگی حضرت محمد (ص) را مستند می‌کنند، آغاز شده است و این اماکن تاریخی برای میزبانی از زائران در موسم حج آماده می‌شود تا سفر آنها را غنی‌تر کند.

الربیعه خاطرنشان کرد که این نمایشگاه بزرگترین رویداد در نوع خود است، زیرا شامل همه ذینفعان از داخل و خارج عربستان می‌شود تا سفر زائران را تسهیل کند.

حجم کم‌نظیر حمل و نقل در ایام حج

در طول چهار روز، کارشناسان و متخصصان شرکت‌کننده در حج اکسپو از طریق 10 جلسه اصلی، 13 پنل بحث، جلسات «گفت‌وگوی حج» و 36 کارگاه آموزشی و رویدادها و فعالیت‌هایی مانند نمایشگاه اسلامی و همچنین «چالش حج و عمره» راه‌های توسعه نقشه راه برای ارتقا و غنی‌تر کردن سفر حج را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهند.

در روز اول، پنل افتتاحیه با عنوان «کیفیت و رقابت در خدمت رسانی به زائران: چشم انداز آینده» برگزار شد. این پنل با هدف بررسی چشم‌انداز عربستان در توسعه بخش حج و عمره و آرزوی این کشور  برای دستیابی به بالاترین سطوح کیفیت و تعالی در خدمات ارائه شده و تلاش‌های عربستان در خدمت به زائران و پایداری خدمات برگزار شد. 

صالح الجاسر، وزیر حمل و نقل عربستان گفت: موسم حج شامل خدمات حمل‌ونقل و لجستیکی منحصربه‌فرد است، زیرا فرآیند جابه‌جایی میلیون‌ها نفر در مدت زمان مشخص و کوتاه و همچنین انتقال وسایل و سایر موارد یک فرآیند استثنایی تلقی می‌شود. این امر مستلزم تلاش زیاد، برنامه‌ریزی، همکاری با نهادهای مختلف و مدیریت ریسک است. وی افزود: شبکه جاده‌ای خدمات‌رسانی به زائران بیش از 8800 کیلومتر است و ممکن است در کشورهای بزرگ هم چنین شبکه‌ای وجود نداشته باشد.

تأکید بر نقش تولیدات داخلی

دو برند در طول این نمایشگاه توسط فرماندار مکه و فرماندار مدینه معرفی شدند. این برندها Made in Makkah و Made in Madinah هستند که با هدف تبدیل شدن به منبع اصلی برای ارائه محصولات با کیفیت به زائران راه‌اندازی شده اند.

برند «ساخت عربستان» یک ابتکار ملی است که توسط سازمان توسعه صادرات عربستان و برنامه توسعه صنعتی و لجستیک ملی راه‌اندازی شده و کالاها و خدمات این کشور را برای تبدیل شدن به گزینه برتر در سطح بین‌المللی تبلیغ می‌کند.

بندر الخرایف، وزیر صنعت و منابع معدنی عربستان هم گفت: مکه حدود 2000 کارخانه و مدینه بیش از 500 کارخانه دارد. این کارخانه‌ها برای تأمین  تمام محصولات مورد نیاز روزانه زائران مانند غذا، خواربار و دارو فعالیت می‌کنند و در برخی فصول سال تقاضا در این بازارها افزایش می‌یابد. بنابراین، ما مشتاق هستیم تا ارزش محصولات محلی را تثبیت کنیم و از طریق Made in Makkah و Made in Madinah، در صدد هستیم تا ارزش و کیفیت محصولات موجود را که قبلاً به صورت غیرهدفمند از این برندها استفاده می‌کردند را ارتقا دهیم به گونه‌ای که شایسته این برچسب باشند.

در حالی که حج در جهان اسلام یک گردهمایی بزرگ در نظر گرفته می‌شود عربستان سعودی به عنوان بخشی از چشم انداز 2030 خود قصد دارد تا پایان دهه، تعداد زائران را به 6 میلیون نفر در سال افزایش دهد. ارزش بازار گردشگری حج عربستان سعودی تا سال 2032 به بیش از 350 میلیارد دلار خواهد رسید.

پررنگ‌تر شدن نقش فناوری در حج

این وزارتخانه روز گذشته از برنامه خود برای راه‌اندازی کارت هوشمند با هدف ارتقای تجربیات زائران از طریق راهکارهای الکترونیک خبر داد. بنیاد نُسُک (Nusuk) با اداره کل اوقاف عربستان برای پیاده‌سازی سیستم کارت هوشمند که حاوی اطلاعات شخصی، مسکونی و بهداشتی کاربران مرتبط با یک برنامه الکترونیک است، همکاری خواهد کرد.

این نمایشگاه همچنین میزبان چالش حج هکاتون Hajj Hackathon است که هدف آن گردآوری خلاقان، مبتکران فناوری و توسعه‌دهندگان تجاری برای توسعه ایده‌ها و راه حل‌هایی است که به بهبود خدمات برای زائران حج و عمره کمک می‌کند.

هفته گذشته، وزارت حج و عمره اعلام کرد که ثبت نام زودهنگام برای زائران از داخل عربستان از طریق وب سایت این وزارتخانه و اپلیکیشن نسک انجام می‌شود. حسام عادل، یک ارائه دهنده خدمات محلی عمره که در این نمایشگاه حاضر است گفت: هدف ما بهبود کیفیت خدمات و افزایش تجربه زائران است.

محمد حنیف، یکی از مقامات این مراسم گفت: ما اینجا هستیم تا آخرین ابتکارات عربستان سعودی برای حج و عمره را به نمایش بگذاریم. شما می‌توانید آخرین فناوری را از اپلیکیشن‌های جدید مشاهده کنید؛ به علاوه هوش مصنوعی در اماکن مقدس مکه، مدینه، منا و عرفات استفاده می‌شود و همچنین آمبولانس‌های مدرن در نمایشگاه عرضه شده است. شرکت‌های خصوصی ایده‌های جدیدی را در این نمایشگاه به نمایش گذاشتند.

عواطف محمد از مسئولان بازاریابی سعودی در این رویداد گفت: ما مهمانانی از سراسر جهان داریم. ما با کشورهایی از جنوب شرق آسیا و آفریقا صحبت کردیم تا در مورد پلتفرم‌های آنلاین خود و اینکه چگونه می‌توانیم سفر آنها را آسانتر کنیم و مکان‌های مقدس را از طریق برنامه‌ها و شرکت های جدید در  عربستان در دسترس آنها قرار دهیم، بیشتر توضیح دهیم.

یک استارت‌آپ سعودی برنامه‌ای با نام توکیل (Tawkeel) را عرضه کرد که به مسلمانان در سراسر جهان کمک می‌کند تا مناسک حج را به نمایندگی از دیگران انجام دهند. یک سخنگوی این استارتاپ گفت: ما برای افرادی که معلولیت دارند یا به دلایل مالی نمی‌توانند سفر کنند یا برای  نزدیکانشان که فوت کرده‌اند، عمره البدل را انجام می‌دهیم.

این اپلیکیشن به کاربران امکان می‌دهد فردی را که به نمایندگی در حال انجام مراسم است از طریق اپلیکیشن ردیابی کنند. وی افزود: آنها می‌توانند از انجام دهنده حج علی البدل بخواهند که دعاهای خاصی را بخوانند یا آنها را در برنامه ردیابی کنند.

هر ساله وزارتخانه حج برای سنجش عملکرد ارائه‌دهندگان خدمات حج، تجربیات زائران را مورد بررسی قرار می‌دهد. جمعه السبان، نماینده خدمات مشتریان در این وزارتخانه گفت: ما در تلاشیم تا میزان رضایت مهمانان را بسنجیم، زیرا زائران، مهمان خدا هستند.

وی افزود: ما شرکت‌های برتر را می‌یابیم و به آنها جایزه می‌دهیم. این شرکت‌ها می‌تواند شامل ارائه‌کنندگان خدمات ویژه باشد، یا شرکت‌هایی که برای حج اطلاع‌رسانی می‌کنند.

آمبولانس «طویق» محصول دیگری است که در نمایشگاه عرضه شده است. این خودرو در مواقع اضطراری می‌تواند تا 10 بیمار را حمل کند. امدادگران حاضر در آمبولانس گفتند که اکسیژن، دارو و دسترسی به دستگاه‌های اضطراری در این آمبولانس‌ها در دوران حج فراهم است.

صالح الرشید، مدیر اجرایی کمیسیون سلطنتی شهر مکه و اماکن مقدس، گفت: بخشی از تمرکز ما بر زیرساخت‌های حمل‌ونقل و آماده‌سازی جاده‌ها است و در حال کار بر روی تکمیل پروژه‌های جاده کمربندی هستیم. وی افزود بیش از 25 کیلومتر از کل جاده‌های حلقوی تکمیل شده است و ما به زودی اتصال جاده حلقه اول را با پروژه مصار و پروژه بازسازی و توسعه مکه را به پایان خواهیم رساند.

سال گذشته، انجام حج به زائران 18 تا 65 ساله که به طور کامل واکسینه شده بودند و از بیماری‌های مزمن رنج نمی‌بردند، محدود شد. در سال 2020 تعداد زائران از داخل عربستان به 1000 زائر محدود بود، اما سال گذشته یک میلیون زائر خارجی مورد استقبال قرار گرفتند.

چالش هکاتون حج

هدف از این چالش که در اکسپو حج در حال برگزاری است، گرد هم آوردن محققان، نوآوران، توسعه دهندگان کسب و کار و خلاقان از بخش‌های مختلف برای ایجاد کار تیمی مختلف و تبادل و توسعه ایده‌ها در قالب راه حل‌های نوآورانه دیجیتال است که به بهبود خدمات ارائه شده به زائران کمک می‌کند.

بخش موزه اسلامی

در نمایشگاه امسال موزه‌ای اسلامی هم در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است. این موزه از چند بخش تشکیل شده است که عبارتند از:
1- آشنایی با زندگی پیامبر اکرم(ص) در مکه مکرمه و مدینه منوره از طریق فناوری واقعیت مجازی
2- نمایش اشیاء کمیاب ذکر شده در قرآن کریم و سنت
3- مشاهده منبر نبوی از طریق فناوری واقعیت مجازی

ترجمه گزارش: محسن حدادی