سیر تحول نقوش سنتی در صنایع دستی موزه رضوی بررسی شد

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی و به نقل از آستان‌نیوز، در این کارگاه که در محل نگارخانه رضوان موزه رضوی برگزار شد، طاهر نبی‌زاده، پیشکسوت هنرهای اسلامی، با بررسی نمونه آثار هنری به جای مانده از دوره تاریخ ایران قبل از اسلام و مقایسه آن با طرح‌های هنری بعد از اسلام گفت: نقوش خلوت حکاکی شده بر آثار هنر ایرانی در دوره اسلامی به‌سوی طرح‌های ترکیبی و شلوغ‌تر حرکت می کند که این امر حاکی از تأثیر معنوی اسلام بر هنر ایرانی است.

وی افزود: دوره تیموری از مهم‌ترین دوره‌های تاریخی معماری و هنر ایران می‌باشد که معماری و تزئینات وابسته به آن در این دوره به اوج تکامل و زیبایی رسیده است.

نبی‌زاده تصریح کرد: هنر تیموری در گذر زمان مورد تقلید و پیروی بسیاری از هنرمندان ایرانی قرار گرفت که با به کارگیری نقوش هندسی، ترکیب آن با انواع خطوط کوفی، نسخ و ثلث با نقوش اسلیمی و ختایی و طراحی پیچیده نقوش اسلیمی در کنار نقوش ساده ختایی آثار هنری نفیسی را خلق کردند.

وی به استفاده از بافت هندسی در نقوش دوره سلجوقی اشاره کرد و گفت: این نقش‌ها در دوره تیموری از حالت شکستگی خارج و زاویه‌ها به حالت منحنی رسم شد تا رنگ معنوی به خود گیرد، همچنین می‌توان به بازی رنگ‌ها در نقش‌های ختایی دوره تیموری اشاره کرد که با رنگ‌های غالب لاجوردی و فیروزه‌ای همراه شده است.

نبی‌زاده اظهار کرد: برای اسماء الهی، سوره‌های قرآن، طرح‌های تکرار شده به شکل بافت گره، بافت رفت و برگشت و بافت چندضلعی استفاده شده است.

وی استفاده از رنگ‌های خاص در تزئینات قرآنی را دارای معانی عنوان کرد و گفت: رنگ طلایی تجلی خداوند و لاجورد به مفهوم آسمان و رنگ آبی تداعی‌کننده ستاره‌هاست که از آن در تذهیب‌های قرآنی استفاده بسیار شده است.

نبی‌زاده به خلق نقوش هنری توسط گروه‌های هنری با هدایت یک استاد در دوره صفوی اشاره کرد و گفت: آنچه طرح‌های هنری دوره صفویه را از دیگر دوره‌ها جدا می‌کند نقش‌های نرم‌تر، لطیف‌تر و رنگ‌آمیزی‌های متنوع متأثر از مکتب شیراز همراه با اسلیمی‌های گلدار است.

این استاد هنر اسلامی در ادامه به تحولات طرح‌های هنری در دوره صفویه اشاره کرد که با افزوده شدن اسلیمی‌های پیچک‌دار، اسلیمی ماری و طرح شاه عباسی به نقوش ختایی همراه بود و ضمن معرفی انواع هنر اسلامی اعم از منبت، معرق، حجاری، حکاکی، به تشریح ابرازهای مورد استفاده در خلق آثار هنری پرداخت.