نشست «نهج البلاغه و زندگی» در مشهد برگزار شد

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، دومین نشست نهج‌البلاغه و زندگی  روز گذشته، 28 آبان‌ماه با حضور حجت‌الاسلام مرتضی امین‌نیا، مدرس حوزه و محقق و نهج‌البلاغه پژوه در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد.

وی در این نشست با اشاره به شرح نامه 31 نهج‌البلاغه که شامل توصیه‌های حضرت علی(ع) خطاب به امام حسن(ع) در بازگشت از جنگ صفین میشد، اظهار کرد: در این نامه حضرت علی(ع)، ابتدا 21 آسیب را در دنیا معرفی کرده و فرزند خویش را به مبارزه با این آسیب‌ها دعوت می‌کند.

این مدرس حوزه اظهار کرد: هر چند نامه امام علی(ع) خطاب به امام حسن(ع) است، اما این بدان معنا نیست که ایشان بنده دنیا هستند بلکه امام علی(ع) برای محافظه‌کاری مخاطب عمومی را در نظر گرفته‌اند.

حجت‌الاسلام امین‌نیا با اشاره به آیه 8 سوره انبیاء «وَمَا جَعَلْنَاهُمْ جَسَدًا لَّا یَأْکُلُونَ الطَّعَامَ وَمَا کَانُوا خَالِدِینَ، و ایشان را جسدى که غذا نخورند قرار ندادیم و جاویدان [هم] نبودند»، عنوان کرد: خداوند هیچ بنده‌ای را متمایز از سایر انسان‌ها خلق نکرده است، لذا پیامبران و ائمه(ع) نیز از این قضیه مستثنی نیستند.

وی صفت تاجرالغرور را که در نامه حضرت علی(ع) بیان شده است، در معنای لغوی فردی دانست که غرور را خرید و فروش می‌کند و ادامه داد: حضرت علی(ع) در مقام مذمّت امام حسن(ع) نیست بلکه مذمّت دنیا را می‌کند زیرا غرور به معنای ضرر است و بیع غروری به فردی اتلاق می شود که همواره در حال ضرر کردن است، به همین منظور دنیا در قرآن به دارالغرور تشبیه شده است.

محقق و نهج‌البلاغه پژوه با اشاره به آیه 185 سوره آل‌عمران «کُلُّ نَفْسٍ ذَآئِقَةُ الْمَوْتِ وَإِنَّمَا تُوَفَّوْنَ أُجُورَکُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فَمَن زُحْزِحَ عَنِ النَّارِ وَأُدْخِلَ الْجَنَّةَ فَقَدْ فَازَ وَما الْحَیَاةُ الدُّنْیَا إِلاَّ مَتَاعُ الْغُرُورِ، هر جاندارى چشنده [طعم] مرگ است و همانا روز رستاخیز پاداش‌هایتان به طور کامل به شما داده مى‏‌شود پس هر که را از آتش به دور دارند و در بهشت درآورند قطعا کامیاب شده است و زندگى دنیا جز مایه فریب نیست»، گفت: زندگی این دنیا جز فریب نیست، بنابراین بسیاری از افراد همواره در حال فریب خوردن هستند و با مال، ثروت، قدرت و... فریب خورده و زمانی بیدار خواهند شد که بسیاری از آسیب‌ها را دیده اند.

حجت‌الاسلام امین‌نیا با تأکید بر غریم المنایا که به معنای بدهکاران مرگ و یا طلبکاران آرزو است، ابراز کرد: یکی از شاهکارهای حضرت علی(ع) در نهج‌البلاغه صفت غریم المنایا است؛ منایا دو معنی آرزو و مرگ را همراه دارد که حضرت علی این واژه را در کنار غریم آورده و در نامه خویش انسان‌ها را پند می‌دهد.

وی با بیان اینکه حلیف‌الحموم از مخاطبان دیگر امام علی(ع) است، یعنی کسانی است که همواره نگران گرفتاری‌ها هستند، خصوصیت بعدی مخاطب نامه امیرالمؤمنین(ع) را قرین الاحزاب برشمرد و گفت: این کلمه معنای کسی است که همراه غصه‌ها و اندوه‌ها است، حضرت تأکید دارند انسان باید همواره در زمان حال زندگی کرده و از فرصت اکنون استفاده کند به نحوی که خوف آینده و حزن گذشته را نداشته باشد.

حجت‌الاسلام امین‌نیا با بیان اینکه یکی دیگر از خصوصیات مخاطب نامه حضرت علی(ع) نصب الأقات است، تأکید کرد: فردی که رو در رو با ضررها است و فردی که زمین خورده خواسته‌ها و تمایلات است، مورد خطاب امیرالمؤمنین(ع) قرار گرفته است.

وی خلیفة الاموات را آخرین صفت مخاطبان نامه حضرت علی(ع) معرفی کرد و یادآور شد: این صفت به معنای جانشین مردگان است که حضرت علی(ع) همه مردم را جانشنین اموات دانسته و مهمترین خصوصیت مشترک انسان‌های قبل و انسان‌های حاضر را مرگ بیان می‌کند، از همین رو باید راه برخورد با آسیب‌ها مشخص شود.

این محقق و نهج‌البلاغه پژوه کشورمان خاطرنشان کرد: انسان باید از وابستگی و دلبستگی به دنیا دوری کرده و به دنیا مانند یک پرهیز نگاه کند یعنی همواره خود را مورد کنکاش قرار دهد، همان‌گونه که مقام معظم رهبری فرموده‌اند: «انحراف یک دفعه اتفاق نمی‌افتد» بنابراین راه جدا شدن از دلبستگی، پیدا کردن حقیقت دنیا است که در کلام ائمه(ع) می‌توان به این معنا دست یافت.