امام رضا(ع)؛ الگوی صبر و خردمندی برای نسل امروز
در روزگاری که شتاب و عجله، زندگی بسیاری از جوانان را احاطه کرده و تصمیم‌های هیجانی ممکن است پیامدهای جبران‌ناپذیری به دنبال داشته باشند، الگوبرداری از صبر اهل بیت(ع) به‌ویژه امام رضا(ع) می‌تواند یک راه نجات‌بخش باشد.
در روزگاری که جوانان با چالش‌ها و دغدغه‌های گوناگون اجتماعی، فرهنگی و معنوی روبه‌رو هستند، یافتن الگوهایی که بتوانند الهام‌بخش و راهگشا باشند، بیش از پیش ضرورت دارد. نسل امروز، اگرچه با فناوری و اطلاعات سر و کار دارد، اما در اعماق دل خود به دنبال معنویت، آرامش، هویت و چراغی برای مسیر آینده است. در این میان، چهره‌های نورانی اهل بیت(ع) و به‌ویژه امام رضا(ع)، می‌توانند نقش محوری در پاسخ به این نیاز ایفا کنند.
امام رضا(ع) تنها یک شخصیت تاریخی یا مذهبی نیست؛ بلکه الگویی زنده و قابل تأمل برای زیست امروزین جوانان است. سبک زندگی، گفت‌وگوهای علمی، رفتار با مخالفان، توجه به کرامت انسان، و حتی سیره ارتباطی آن حضرت با جوانان، می‌تواند امروز هم راهگشا باشد.
خبرنگار ایکنا از خراسان رضوی به مناسبت 11 ذی‌القعده، سالروز ولادت باسعادت امام رضا(ع) با حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمهدی واعظ موسوی، پژوهشگر دینی گفت‌وگویی کرده است که مشروح آن‌را در ادامه می‌خوانیم:
ایکناـ به نظر شما چه ویژگی‌هایی از شخصیت امام رضا(ع) می‌تواند برای جوانان امروز الهام‌بخش باشد؟
بدون تردید، یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های امام رضا(ع)، صبر ایشان است؛ صبری که نه‌تنها از سیره اهل بیت(ع) سرچشمه می‌گیرد، بلکه ریشه در عمق آیات قرآن دارد. قرآن کریم وقتی از سلام بر اهل ایمان سخن می‌گوید، می‌فرماید: «سلامٌ علیکم بما صبرتم»؛ یعنی سلام بر شما به‌خاطر صبری که کردید. این آیه نشان می‌دهد که صبر، نه فقط یک خصلت فردی بلکه یک مقام بلند انسانی و الهی است.
در روزگاری که شتاب و عجله، زندگی بسیاری از جوانان را احاطه کرده و تصمیم‌های هیجانی ممکن است پیامدهای جبران‌ناپذیری به دنبال داشته باشند، الگوبرداری از صبر اهل بیت به ویژه امام رضا(ع) می‌تواند یک راه نجات‌بخش باشد. درواقع قرآن نیز می‌فرماید که امامت به‌دلیل صبر اعطا شده است: «وَ جَعَلْنا مِنْهُمْ أَئِمَّهً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا لَمَّا صَبَرُوا.»
ایکناـ به نظر شما جوانان امروزی تا چه اندازه با سیره و سخنان امام رضا(ع) آشنا هستند؟
آشنایی عمیق و هدفمند با سخنان امام رضا(ع) میان نسل جوان بسیار محدود است. بخشی از این مشکل، به ما حوزویان و مبلغان بازمی‌گردد. ما هنوز موفق نشده‌ایم کلمات امام رضا(ع) را به زبان امروز ترجمه و عرضه کنیم. بسیاری از روایات و سخنان اهل بیت(ع) به شکل کلی و بدون نیازسنجی و بسته‌بندی فرهنگی ارائه می‌شود. در حالی که اگر ما برای هر جمله از امام رضا(ع) یک کتاب کوچک و کاربردی بنویسیم و به‌صورت تخصصی، این مفاهیم را تفسیر کنیم، می‌توانیم در دل نسل امروز جا باز کنیم.
اهل بیت(ع) مفسران قرآن هستند، و ما نیز باید مفسر کلام آنان باشیم؛ نه اینکه صرفاً راوی نقل قول‌ها باشیم. متأسفانه با رویکرد سطحی‌نگرانه و بدون بستر فرهنگی، کلمات نورانی ایشان را تند و گذرا می‌خوانیم؛ بدون اینکه زمینه فرود مناسبی برای آن‌ها ایجاد کنیم.
ایکناـ چه پیشنهادی دارید برای اینکه آموزه‌های امام رضا(ع) برای نسل جوان قابل فهم و جذاب شود؟
قدم اول، نیازسنجی است. باید بدانیم دقیقاً با چه مخاطبی طرف هستیم و او چه نیازی دارد. پس از آن، نوبت به بسته‌بندی محتوا می‌رسد. محتواهای دینی هم باید همانند سایر محصولات فرهنگی، دسته‌بندی شوند، فرم جذاب داشته باشند و متناسب با گروه‌های سنی و علایق مختلف ارائه شوند.
سازمان جهانی بهداشت، 10 مهارت زندگی را معرفی کرده است. ما نیز می‌توانیم سازمانی شبیه «سازمان بهداشت اسلامی» تأسیس کنیم تا با استخراج مهارت‌های زندگی از کلمات اهل بیت(ع)، نسل امروز را با آموزه‌هایی کاربردی، عمیق و بومی آشنا کنیم. ما گنجینه‌ای از تجربه‌های ناب داریم که هنوز طبقه‌بندی نشده‌اند. اگر بتوانیم 10 مهارت از سخنان امام رضا(ع) استخراج کنیم و آن را با زبان امروز آموزش دهیم، قطعاً جذابیتش برای نسل جوان بیشتر از هر محتوای غربی خواهد بود.
ایکناـ نقش خانواده و رسانه را در آشنایی نسل جوان با شخصیت امام رضا(ع) چگونه ارزیابی می‌کنید؟
خانواده، نخستین مدرسه تربیتی فرزند است. اما اگر والدین خود با معارف اهل بیت(ع) آشنایی نداشته باشند، طبیعی است که انتقال فرهنگی هم اتفاق نمی‌افتد. اینجاست که رسانه‌ها می‌توانند خلأ موجود را پر کنند. اما نه با برنامه‌هایی کلیشه‌ای و تکراری، بلکه با طراحی دقیق برای گروه‌های سنی مختلف. به‌طور نمونه همان‌طور که در کانون پرورش فکری، مخاطبان را به گروه‌های سنی «الف»، «ب»، «جیم» و «دال» تقسیم می‌کنند، ما نیز باید برای انتقال مفاهیم اهل بیت(ع) چنین دسته‌بندی‌هایی داشته باشیم.
قرآن کریم خود همچون سفره‌ای گسترده است با غذاهایی متناسب با ذائقه‌های مختلف. ما نیز اگر کلمات اهل بیت(ع) را چنین طبقه‌بندی کنیم، هر مخاطبی می‌تواند بسته مناسب خود را بردارد و بهره‌مند شود. این ایده نیاز به پختگی دارد، باید تبدیل به طرح شود و طرح هم باید به مرحله اجرا برسد.
انتهای پیام
