انسان با حقارت خود در مقابل خداوند، عظمت پیدا می‌کند
صاحب تفسیر مشکاة گفت: هر مقداری که انسان در مقابل خداوند حقارت و خردی بیابد، عظمت و بزرگی پیدا می‌کند و در نزد بقیه مخلوقات محبوب می‌شود.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، محمدعلی انصاری، صاحب تفسیر مشکاة و مفسر قرآن، در نشست مجازی که امروز، 16 اردیبهشت‌ماه، با موضوع «شکوه تواضع و فروتنی در پیشگاه خدا و خلق» برگزار شد، اظهار کرد: امام سجاد(ع) که به سیدالساجدین(ع) معروف هستند، در قسمتی از دعای 47 صحیفه سجادیه اینگونه بیان می‌کنند که «وَ أَنَا بَعْدُ أَقَلُّ الْأَقَلِّينَ، وَ أَذَلُّ الْأَذَلِّينَ، وَ مِثْلُ الذَّرَّةِ أَوْ دُونَهَا، فَيَا مَنْ لَمْ يُعَاجِلِ الْمُسِيئِينَ، وَ لَا يَنْدَهُ الْمُتْرَفِينَ، وَ يَا مَنْ يَمُنُّ بِإِقَالَةِ الْعَاثِرِينَ، وَ يَتَفَضَّلُ بِإِنْظَارِ الْخَاطِئِينَ؛ و من گذشته از این، کمترین کمتران و خوارترین خواران و همانند ذره یا کوچک تر از آنم؛ ای که در کیفر بدکاران شتاب نکردی و نعمت ناز پروردگانِ غرق در عیش و نوش را منع ننمودی! ای که به گذشت از لغزش بر لغزش داران منت می نهی، و به مهلت دادن به خطاکاران، تفضل می‌ورزی!»
وی ادامه داد: هنگامی که انسان به این تعابیر علم پیدا می‌کند، متحیر می‌شود که سیدالساجدین(ع) و عابد‌العابدین چگونه این عبارات را در وصف وجود باکرامت خود بیان کرده است و برخی از بزرگان معتقدند که منظور امام سجاد(ع) از بیان این عبارات، خود امام نیست و جنبه آموزشی و تعلیمی دارد. زیرا بعد از واقعه عاشورا خفقانی در سراسر سیطره بنی‌امیه حاکم شده بود که امامان را در تنگنای خاصی قرار داده بود به همین دلیل امام سجاد(ع) از طریق مناجات و دعا در صحیفه سجادیه، مقصود مورد نظر خود را به مردم می‌رساندند و آموزش و تعلیم جنبه‌های مختلف زندگی را ادامه می‌دادند.
صاحب تفسیر مشکاة بیان کرد: هنگامی که کتاب مبارک صحیفه سجادیه را مطالعه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که تمامی اموری که ائمه اطهار در جامعه و در میدان جنگ برای مردم تبیین می‌کردند، امام سجاد(ع) از طریق صحیفه سجادیه و امام باقر(ع) و امام صادق(ع) از طریق مکتب علمی خود به مردم آموخته‌اند. زیرا این امور، اموری هستند که برای هدایت بشر لازم است و خداوند آن‌ها را برای راهنمایی مردم فرستاده است. بنابراین آن‌ها کوشیده‌اند تا هرکدام به نحوی وظیفه خود را اجرا کنند.
انصاری تصریح کرد: گروهی از بزرگان معتقدند که بیان این امور توسط امام سجاد(ع) صرفاً برای آموزش است، اما باید توجه داشت که علاوه بر آموزش، حضرت به معنای واقعی گوینده این تعابیر است و باتوجه به شناخت کاملی که نسبت به خداوند و انسان دارد، این تعابیر را نسبت به کوچک بودن و حقیری انسان در مقابل ذات کامل خداوند بیان می‌کند. همچنین خداوند در آیه 15 سوره «فاطر» فرموده است: «يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ ۖ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ؛ ای مردم، شما همه به خدا فقیر و محتاجید و تنها خداست که بی‌نیاز و غنی بالذات و ستوده صفات است.»
صاحب تفسیر مشکاة در پایان گفت: بنابراین هنگامی که سیدالساجدین(ع) تمامی صفات کامل خداوند را می‌شناسد و غنی بودن آن را تماماً درک می‌کند، به این مرحله از شکوه تواضع و فروتنی می‌رسد که وجود با برکت خود را اینگونه بیان می‌کند و خود را در مقابل خداوند کوچک و خوار می‌شمارد. بنابراین با این دیدگاه امام سجاد(ع) در دعای 47 صحیفه سجادیه این تعابیر را بیان کرده‌اند و همچنین این حس را برای تمامی خلق بیان می‌کنند و خود را بالاتر از خلق نمی‌پندارند و هر مقداری که انسان در مقابل خداوند حقارت و خردی بیابد، عظمت و بزرگی پیدا می‌کند و در نزد بقیه مخلوقات محبوب می‌شود.
انتهای پیام
