مهمترین بحران در زمان امام محمدباقر(ع) بحران فرهنگی بود.امام باقر از آنگونه موقعیت برتر بهره مند بودند، که در حجاز و عراق که دو مرکز اصلی پایگاه دینی و اجتماعی مسلمانان را شکل میدادند، بهترین موقعیت از آن عترت بود. در هر اجتماعی، انبوه شیفتگان دور امام را احاطه میکردند و از دانش و فضل حضرت بهره میبردند. به نظر میرسد امام برای حراست از این تشکل و تداوم جریان بزرگ اجتماعی که با وجود حزب حاکم چالشگری مینمود، بیشترین توجه را به تحکیم پایههای فرهنگی این تشکل معطوف داشته است. غنی ساختن فرهنگ، معارف، احکام و تاسیس مدارسی که فرهنگ قران و عترت را با شکوهتر بارور سازد، تربیت شاگردان و فرزانگان بیشمار، بیان فضایل محوری آلرسول بزرگترین تلاشها را در این راستا شکل میدهد. از این رو امام محمدباقر(ع) با اجتناب از مباحث تفرقهانگیز در عمل نشان داد که نخستین حرکت در مسیر اصلاح جامعه، حرکت خودورزانه، فرهنگی و علمی است.
امروزه، تئوری «تغییر فرهنگ یک ملت بهترین راه نفوذ است» با جدیت از سوی دنیای غرب دنبال میشود. از این رو آنها با شیوههای مختلف درصدد منزوی کردن جریان ادب، هنر و فرهنگ اصیل اسلامی برای نفوذ در مراکز آموزشی و تاثیرگزاری در آنها هستند. با توجه به شرایط کنونی ایران و جهان، و هجمه تبلیغات سو بر علیه دین، بهترین راهبرد مقابله برای جوانان و نوجوانان توجه به هویت اصلی ایرانی-اسلامی خود و حرکت خودورزانه در مسیر فرهنگی است.
به ثمر رسیدن موضوعات فرهنگی و آموزشی نیازمند برنامهریزی کوتاه و بلندمدت همراه با سعه صدر است. دایر کردن حوزههای فرهنگی و تشویق جوانان برای حضور در آنها اصلاح مفاسد اجتماعی با رویکرد فرهنگی و توجه به امر به معروف و نهی از منکر، راهبردهای خودورزانه امام محدباقر(ع) در حوزه سازماندهی فرهنگی بودند.
از آنجایی که جامعه، افراد، سازمانها و به خصوص سازمانهای آموزشی، اعتقادات، رسوم و ارزشهای فرهنگی خاصی دارند، حتی در جوامع تونالیتر هم مدیریت ناگزیر از عمل در بستر ارزشی آن جامعه است. دراین شرایط، نقش مدیریت آموزشی در کشورهای درحال توسعه و جوامع اسلامی برای رسیدن به توسعه پایدار و همه جانبه انکارناپذیر است. بررسی سیره و منش اهل بیت در مشخص کردن اصول حاکم بر علوم انسانی و به طور خاص رشته مدیریت نقش مهمی دارد.
مدیریت آموزشی با رویکرد اسلامی در یک جامعه انسانی میتواند منشا تحول در عرصه تعلیم و تربیت باشد. استخراج راهبردهای رهبری آموزشی امام محمدباقر(ع) از رهنمودهای بیبدیل اسلام در سیره آن پیشواز که از منبع زلال الهی سرچشمه میگیرد، منبعی راهنما و الهامبخش در حوزههای مختلف از جمله مدیریت و رهبری آموزشی در جهت بومی سازی مدیریت فرهنگی و آموزشی در ایران است.
مدرسه و دانشگاه سازمانی است که مدیریت آن در تربیت شمار زیادی از کودکان، نوجوانان و جوانان و شکل دادن شخصیت آنها دخالت و نفوذ چشمگیری دارد و هرگونه کوتاهی، سهلانگاری و اشتباه، تاثیرات نامطلوب و زیانبار زیادی در رشد افراد و کل جامعه دارد.
اگر مدیران آموزشی یک جامعه دارای دانش و مهارتهای کافی باشند و از رهنمودهای پیشوایان دینی برای غنیسازی عمل مدیریی خود استفاده کنند، بدون تردید نظام آموزشی نیز از اثربخشی و کارایی و اعتبار بالاتری برخوردار خواهد بود و نسل آینده، نسل متعهد تری به آرمانهای اسلام خواهد بود.
منبع: ensani.ir
انتهای پیام