ذکر خدا چاره‌سازترین عامل در بحران‌های زندگی است
حجت‌الاسلام محمدعلی فیض‌آبادی گفت: انسانی که به خدا توکل می‌کند، در سخت‌ترین شرایط نمی‌شکند و خود را نمی‌بازد؛ دوری از خداوند سبب بی‌آرامشی می‌شود و انسان مؤمن با تکیه بر یاد خدا، در برابر مشکلات آرامش خود را حفظ می‌کند.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی فیض‌آبادی، کارشناس دینی در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌رضوی درباره اهمیت یاد خدا در افزایش آرامش، اظهار کرد: دوری از خداوند سبب بی‌آرامشی می‌شود و انسانی که از خدا دور است، با وجود برخورداری از تمامی امکانات، باز هم احساس آرامش نمی‌کند؛ این در حالی است که انسان مؤمن، حتی در شرایط دشوار، با تکیه بر ایمان و توکل بر خدا آرامش خود را حفظ می‌کند. این امر نشان‌دهنده ضرورت باورهای الهی و اهمیت یاد خداست.
وی افزود: ما سه نوع آرامش داریم؛ آرامش جسمی، آرامش روانی و آرامش روحی. آرامش جسمی زمانی مختل می‌شود که بدن دچار درد و ناراحتی شود و با درمان قابل رفع است. آرامش روحی مربوط به عواطف و احساسات است و در نبود آن، فرد دچار ناامیدی و بی‌انگیزگی می‌شود.
این کارشناس دینی درباره آرامش روحی، تصریح کرد: این نوع آرامش تنها با یاد خدا حاصل می‌شود، چنان‌که آیه شریفه «ألا بذکر الله تطمئن القلوب» به همین معنا اشاره دارد. برخی افراد با وجود برخورداری از امکانات مادی، دچار ناآرامی هستند، در حالی‌که برخی دیگر در اوج مصیبت‌ها آرامش دارند، زیرا روح معنوی قوی و ارتباط عمیق با خداوند دارند.
فیض‌آبادی با اشاره به دیدگاه روان‌شناسان غربی درباره آرامش روانی، بیان کرد: روان‌شناسان غربی بیشتر بر عواطف و احساسات تمرکز دارند، اما در دین اسلام، آرامش مفهومی فراتر از این دارد. شخصیت انسان دارای سه بعد باور، عاطفه و رفتار است؛ بنابراین ابتدا باید باورهای خود را اصلاح و باورهای الهی و معنوی را در خود تقویت کنیم.
وی با استناد به آیات قرآن افزود: اصلی‌ترین چیزی که به انسان آرامش می‌دهد یاد خداست، چنان‌که خداوند می‌فرماید: «ثُمَّ أَنْزَلَ اللّهُ سَكِينَتَهُ...» یعنی خداوند آرامش را نازل کرد؛ پس خود او آرامش‌بخش است. وقتی انسان در بحران‌ها به خدا امید دارد، دچار اضطراب نمی‌شود و دلش آرام می‌گیرد. انسانی که باور دارد حوادث زندگی آزمایش الهی است، احساس آرامش بیشتری دارد. اگر انسان یقین پیدا کند که در پس بسیاری از مصیبت‌ها مصلحتی الهی نهفته است، آرامش خود را از دست نمی‌دهد و حتی در سختی‌ها نیز احساس اطمینان می‌کند.
این کارشناس دینی با اشاره به ریشه واژه «ایمان»، گفت: ریشه ایمان از «امن» گرفته شده و به معنای امنیت است. کسی‌که به رزاقیت خدا ایمان دارد، دغدغه روزی ندارد و وقتی به عالم غیب باور دارد، ارتباطش با خداوند محکم‌تر می‌شود و به او تکیه می‌کند، که این خود مایه آرامش است. پس از وقوع بحران‌ها، تنها چیزی که انسان را به آرامش واقعی می‌رساند، یاد خداست. ذکر الهی نه‌تنها از نظر معنوی، بلکه حتی در بعد فیزیولوژیک بر سیستم عصبی انسان تأثیر دارد. همان‌گونه که موسیقی خشن یا سخنان منفی بر انسان اثر منفی می‌گذارد، فرکانس آیات قرآن نیز اثر آرام‌بخش دارد.
فیض‌آبادی بیان کرد: آنچه به‌طور واقعی آرامش می‌بخشد، عمل به قرآن است، نه صرفاً قرائت آن؛ اگرچه خواندن و تدبر در آیات الهی نیز آثار عمیقی دارد، اما عمل به آموزه‌های قرآن از درجه بالاتری برخوردار است.
وی در ادامه با اشاره به داستان حضرت یوسف(ع) و نقش باورهای الهی در ایجاد امید و آرامش، بیان کرد: هنگامی‌که در داستان حضرت یوسف(ع)، برادرش بنیامین نیز به‌عنوان برده به مصر برده شد، حضرت یعقوب(ع) در اوج بحران، به خدا توکل کرد. یا هنگامی که حضرت موسی(ع) در کنار دریا در حال فرار بود و بنی‌اسرائیل گفتند: «إنا لمدرکون» یعنی دشمنان به ما رسیده‌اند، حضرت موسی(ع) آرام ماند، چون باور داشت خدا با اوست. در این لحظه وحی آمد که عصا را به دریا بزن، و راه نجات گشوده شد؛ در نتیجه بنی‌اسرائیل عبور کردند و فرعون غرق شد. این داستان نشان می‌دهد که امید و توکل به خدا حتی در بن‌بست مطلق نیز چاره‌ساز است.
این کارشناس دینی در پایان درباره مفهوم «صبر» در قرآن، گفت: صبر به معنای واکنش درست در برابر بحران‌هاست؛ یعنی انسان در برابر مشکلات، رفتار و عکس‌العملی مطابق با معیارهای الهی داشته باشد. البته صبر به معنای سکون یا بی‌تفاوتی نیست، بلکه همراه با تلاش برای حل مشکل است؛ اما داشتن صبر، لازمه حفظ آرامش و رشد روحی انسان است.
