تفاوت زائر و گردشگر در پدیده‌های رفتاری افراد مشخص می‌شود

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، حمیده امیریزدانی، عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب در نشست علمی «زیارت از منظر مطالعات مهمان‌نوازی» که امروز، ۲۰ اسفندماه در پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی برگزار شد، اظهار کرد: از نگاه الهی زائر با گردشگر متفاوت است، اما از منظر گردشگری این دو با هم تفاوت چندانی ندارند، بنابراین اولین چیزی که به ذهن می‌رسد این است که با چند تغییر ساده در فرهنگ میزبانی می‌توانیم این بحث را بهبود بخشیم، اما بحث هنگامی جدی‌تر می‌شود که درمی‌یابیم شاخه‌های مختلفی در حال بررسی شاخه‌های زیارت هستند و زیارت شاخه‌های متعددی دارد. 

وی بیان کرد: چکیده‌های مقالات زیارت از منظر مهمان‌نوازی بر مبنای مصاحبه، پرسش و پاسخ صورت گرفته است و موضوعی که در آن بسیار بیان شده بود این است که در بیشتر کاتولیک‌ها مطرح شد که در هتل دیوارنگاره و تابلوهایی با آیات مختلف قرآن وجود نداشته است که نمایانگر این موضوع است که برخی از نکات برای برخی اقوام مورد اهمیت است، اما در هتلداری و حمل و نقل ما جدی گرفته نمی‌شود. در برخی از کشورها از ابتدا روشن است که چه فردی گردشگر و چه فردی زائر است، زیرا این امر با توجه به نظر خود فرد انتخاب می‌شود و هدف مسافران را روشن می‌سازد، همچنین لازم به ذکر است زائر کسی است که با خودش بیگانه بوده و نیاز به شست‌وشوی داخلی روح خود دارد، لذا از بیرون نمی‌توان مشخص کرد که چه افرادی زائر هستند و چه افرادی صرفاً برای گردشگری آمده‌اند. 

امیریزدانی در خصوص تفاوت زائران و گردشگران تصریح کرد: تفاوت زائر و گردشگر در این مورد است که ما باتوجه به پدیده‌های رفتاری فرد مسافر بعد از برگشت به شهر خود، می‌توانیم آن را ارزیابی و جست‌وجو کنیم. زیرا این هدف، امری درونی و مستلزم مطالعه پدیده‌های رفتاری افراد است، اما این موارد به این معنا نیست که ما ظرفیت‌های خوبی برای زائران نداریم، بلکه پتانسیل‌های خوبی داریم که می‌توانیم با کمک به آنها مهمان‌نوازی اسلامی را تعمیم دهیم، زیرا پذیرش مهمان و خدمت به دیگران در ادبیات عرفانی بسیار دیده می‌شود و همه آنها الهام‌ گرفته از کلام خداوند در قرآن بوده که نمونه‌های بسیاری در آیات توسط خداوند بیان شده است. 

وی ادامه داد: نکته دیگری که در خصوص گردشگری و زائران شهرهای مذهبی مطرح بوده این مورد است که گردشگری بومی و اقامتگاه بومی در حوزه زیارت جای مخصوصی ندارند و از آن ظرفیت‌ها استفاده مطلوبی نشده است، به عنوان مثال در قم، هیچ سرما‌یه‌گذاری برای خانه‌های بومی و قدیمی نزدیک کاشان که فاصله آن با قم یک ساعت است، صورت نگرفته و از این ظرفیت‌ها استفاده نشده است. 

امیریزدانی گفت: واژه مهمان‌نوازی در مقوله زیارت امری بسیار مهم است و باید در نظر داشت که این مهمان‌نوازی برای میزبانان همان گشودگی است که نسبت به زائران دیده می‌شود و این امر در گردشگری رویداد‌محور بسیار دیده شده است، اما اگر این حس را به‌طور کلی مردم شهرهای مهمان‌نواز در خود ایجاد کنند، بسیار مطلوب بوده و در تجربه زائران تأثیر بسیار مثبتی دارد و از سوی دیگر برای زائران این مهمان‌نوازی بسیار اهمیت دارد، زیرا این امر باعث می‌شود که زائران از سفر بیرونی به درون خود رجوع کنند و خود را به معنای دیگری پذیرش کنند، زیرا این مهمان‌نوازی دعوت و استقبالی است که باید طی آن بتوانیم خود را کنترل و وجود خود را لبریز از عشق و رحمت کنیم تا بتوانیم به دیگران هم این احساس را منتقل کنیم.